Bên cạnh lý do xung đột về lợi ích, hầu hết những chuyện đau khổ xảy ra giữa người với người đều bắt nguồn từ một lý do căn bản. Chúng ta không hiểu nhau.
Khi nhìn vào sự thật là người nghèo khóc mà người giàu cũng khóc, có lẽ, bài học mà chúng ta nên rút tỉa không phải là có bao nhiêu tiền thì sướng mà là tất cả mọi người đều có xu hướng cảm thấy đau khổ về cuộc đời của bản thân.
Tổn thương là một trạng thái ích kỷ và trơ trọi. Ở trong tâm lý ấy, một người dễ lầm tưởng mình là nạn nhân thiệt thòi kém may mắn. Lúc đó, bạn sẽ quên mất là mỗi con người ở ngoài kia, ai cũng đều có được có mất, đều cùng giấu rất nhiều nỗi đau ở trong lòng và cũng đều ước rằng mình có một điều gì đó giống như người khác.
Mọi người cũng thường có chung một thứ sai lầm, đó là chúng ta chỉ trích, phán xét người khác bằng định kiến của bản thân nhưng lại đồng thời chì chiết chính mình bằng những tiêu chuẩn và suy nghĩ của người khác. So sánh thứ thiệt thòi của mình với phần thiên phú của người khác là một dạng đau khổ của lòng tham. Còn dùng điểm mạnh của mình để chê bai điểm yếu của người khác chính là biểu hiện của sự hạn hẹp.
Thật ra ai trên đời cũng đều giỏi hơn bạn về một điều gì đó. Họ đã làm những việc mà bạn chưa từng, họ phát hiện được ở cuộc sống một khía cạnh mà bạn cũng chưa thấy. Đến lúc mà bạn trải qua những điều giống như họ, rất có thể, trải nghiệm ấy cũng sẽ thay đổi con người của bạn hoàn toàn. Thế nên, đứng trước sự khác biệt của mỗi con người trong xã hội, có lẽ, thứ duy nhất mà bạn cần làm đơn giản chỉ là hãy thử thay đổi góc nhìn.
Để đặt mình được vào hoàn cảnh của người khác, hay để hiểu được một thứ không giống với mình, một người rồi sẽ phải tự vượt qua rất nhiều giới hạn và tiêu chuẩn của bản thân. Cảm giác ấy cũng khó chịu hệt như việc phải vượt qua những giới hạn an toàn của chính mình vậy. Nhưng sau cùng những trải nghiệm như thế mới là những điều khiến bạn có thể mở rộng được thế giới quan và phát triển bản thân thêm nữa.
Tôi có một người bạn, bề ngoài trông dữ dằn như con gấu nhưng kỳ lạ là anh ấy lại có ánh mắt hiền hậu và một nụ cười rất hồn nhiên – điều đặc biệt hiếm thấy ở đàn ông ngoài 30. Anh ấy làm tất cả những việc mà người khác sẽ cho là trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình để hiểu về sự vất vả mà vợ mình phải chịu. Trong những lúc vợ giận dỗi cáu gắt, con người ấy cũng vẫn điềm đạm và hài hước, không bao giờ lên giọng bắt nạt vợ.
Nhờ cách sống như thế mà trong gia đình đó, nhiều chuyện xung đột cũng trở thành lặt vặt, nhiều chuyện bất đồng cũng trở thành chuyện cười. Nếu bạn đang tự hỏi là phải tu thế nào để có được một nhân cách như thế thì tôi chỉ có thể giải thích rằng những con người với cuộc đời đầy sóng gió, và đã thành công trong việc vượt qua chính mình, sau này đều trở thành những người đặc biệt nhân hậu.
Tôi biết điều duy nhất có thể khiến chúng ta – những con người xa lạ, tình cờ gặp nhau ngoài xã hội – có thể thoải mái sống tốt với nhau hơn một chút chỉ có thể là sự lắng nghe và sự tử tế. Thường thì người ta không thích nhau chủ yếu là vì không có chung tiêu chuẩn sống. Nhưng khi bạn hiểu đủ về một người thì dù trước đây họ khiến bạn cảm thấy ghét cay ghét đắng như thế nào, bây giờ nghĩ về họ, bạn cũng không cần phải ghét bỏ hay oán hận.
Có thể bạn không tin nhưng những thứ khó khăn và khắc nghiệt ở cuộc sống này vốn không phải là lý do khiến con người trở nên tha hoá hay tiêu cực. Chính những khoảnh khắc tổn thương và trơ trọi của việc từng bị vứt bỏ, từng bị phản bội, từng bị lợi dụng, từng bị coi thường, từng bị ngược đãi mới là thứ dày vò ám ảnh khiến một người thay đổi theo hướng tiêu cực hơn.
Và đáng tiếc là, không phải ai cũng có đủ phẩm chất để tự vượt qua chính mình trong những khoảng thời gian như thế.
Đó là lý do mà một con người nhân ái mới từng nói rằng hãy cứ tử tế với những người không tử tế, bởi vì sau cùng, họ mới là người cần điều đó nhất.
- Đọc tiếp: Ai cũng đang yêu mình mà thôi
