Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim: đâu là khác biệt thực sự?

Xuất bản năm 1992, cuốn “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim” (Men Are from Mars, Women Are from Venus) nhanh chóng trở thành tựa sách bán chạy, cuốn sách gối đầu giường của nhiều người cho đến tận ngày nay. Có lẽ nhu cầu hiểu về giới còn lại chưa bao giờ hết hot ở bất kỳ thời điểm nào.

Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim: cuốn sách với những khiên cưỡng

Tuy vậy, các bài báo khoa học theo sau đó nhanh chóng đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy tác giả cuốn sách trên đã đưa ra nhiều kết luận khiên cưỡng thiếu cơ sở. Một lần nữa, những kết luận “tôi nghe thấy cũng đúng mà” dần rệu rã khi bị soi chiếu dưới góc nhìn của khoa học.

Có lẽ mọi người quên mất rằng chúng ta không chỉ không hiểu về giới còn lại, dường như không hiểu tất cả mọi người ta thường tiếp xúc. Những cuốn sách “hiểu về con cái”, “hiểu về bố mẹ”, “hiểu nhân viên”, “hiểu cấp trên”, “hiểu đồng nghiệp”, “hiểu khách hàng”, “để biết học sinh nghĩ gì”, “để biết giáo sư muốn gì”… cũng khá phổ biến và liên tục được xuất bản dưới nhiều ngôn ngữ. Với cơ sở sinh học và xã hội có nhiều khác biệt, việc chúng ta tiếp xúc và không hiểu lẫn nhau thực ra phổ biến hơn việc thấu hiểu lẫn nhau (thế nên người ta mới nói rằng tri kỷ thì hiếm gặp, và ngay cả bạn thân cũng sẽ xảy ra mâu thuẫn).

Vậy, làm sao từ việc “không hiểu” và “khác biệt” (những điều hiển nhiên tồn tại phổ biến) có thể đủ để đưa ra những kết luận mang tính bản chất về hai giới?

Bài viết này sẽ làm rõ một vài sự khác biệt giữa hai giới xoay quanh chuyện yêu đương, để xem nam và nữ thực sự khác nhau ở điểm nào, còn đâu chỉ là những huyền thoại được thêu dệt tô vẽ nên bởi định kiến xã hội.

Xem chi tiết và mua sách “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim”: tại đây

1. Về những luồng quan điểm chính yếu

Nếu như vấn đề của những người cánh hữu cực đoan là phân tầng, xếp nhóm một cách vô tội vạ, rồi từ đó gán đặc điểm này cho nhóm này, đặc điểm khác cho nhóm khác, thì vấn đề của cánh tả cực đoan là xóa mờ ranh giới và đồng hóa mọi thứ một cách vô tội vạ không kém.

Chẳng hạn, những người theo cánh hữu thường ủng hộ các tháp tam giác phân cấp xã hội có đáy và có đỉnh, có những người ở đáy và những người ở đỉnh. Như xem người Hà Nội gốc thì thông minh, cần cù, hiếu học, sang trọng, lễ nghi… còn người ở vùng ven thì bần nông, ăn to nói lớn, thiển cận… Một ví dụ khác là người da trắng thì thượng đẳng, con của Chúa, nắm giữ sứ mệnh khai minh, cao to đẹp đẽ… còn người da đen, châu Á thì mọi rợ, ngu ngốc, dã man, đáng được khai hóa… Đặc biệt, ở Việt Nam có những người không đồng ý với cách phân loại thứ hai nhưng lại đồng ý với cách thứ nhất. Phân tầng cũng xuất hiện dựa trên kinh tế, trình độ học vấn, giới tính, chức danh…

Trong khi đó, cánh tả cực đoan có thể hướng đến việc phá tan mọi giới hạn. Ví dụ, nam nữ thì giống nhau, tất cả mọi tác phẩm đều có giá trị như nhau, mọi dân tộc đều như nhau, trình độ chỉ là một thước đo ảo được tạo ra bởi xã hội, Baby Shark hay các bản giao hưởng của Bach khó phân cao thấp, Mona Lisa hay ảnh chụp một quả chuối đều có giá trị nghệ thuật tương đồng… điều này có thể gián tiếp khiến mọi thứ mất trật tự, gián tiếp nâng cao và hạ thấp nhiều thứ (nhưng “trật tự”, “nâng cao”, “hạ thấp” đều là kiểu từ của những người cánh hữu hay dùng).

Xem thêm:

Cảnh giới của đàn ông: Alpha-male, Realman, Spiritual Artist?

Chúng ta còn phải nỗ lực đến bao giờ? Đâu là GIỚI HẠN cuối cùng mà một gã đàn ông cần phải chạm tới? Đâu mới là cảnh giới của Đàn ông? Tất nhiên, để...

Thomas Shelby: nhân vật phản anh hùng khiến khán giả phát cuồng

“Thomas Shelby là một con sâu, sống nhờ gặm nhấm những phần thối rữa trong trí óc của anh. Hắn chui vào bằng đường tai. Với một lời thầm thì”. (Peaky Blinders, Mùa 2, Tập...

Thư gửi con gái của mẹ: hãy luôn ghi nhớ 10 điều mẹ dặn con nhé

Đây là bức thư gửi cô con gái Trúc Lam vô cùng dễ thương của chị Kim Thoa, một nữ doanh nhân trẻ. Chúng ta hãy cùng đọc những lời yêu thương trong bức thư...

Những loại lệ phí giao thông đường bộ sẽ tăng từ 1/7/2022

Sau thời gian tháo gỡ khó khăn cho các đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, từ 1/7/2022, một số loại phí, lệ phí liên quan đến lĩnh vực giao thông đường bộ sẽ...

Trong quá trình đi tìm chân lý, tìm những thứ tự nhiên, bản chất, bất biến… cả hai phe đều vướng vào vòng luẩn quẩn không lối thoát khi tranh cãi dưới góc nhìn xã hội. Vì vậy, xu hướng gần đây là nhờ vào khoa học để tìm về “bản chất tự nhiên” của con người. Chẳng hạn, tìm hiểu xem nam giới có thực sự có bộ não đặc biệt hơn nữ giới, hay người da trắng có thông minh hơn các chủng tộc khác hay không.

Mô tả phía trên chỉ là đại khái và chỉ nhắm đến nhóm “cực đoan”, không nhất thiết diễn tả đầy đủ hai phe. Biết rằng cho đến thời điểm này, bạn rất dễ rơi vào một trong hai phe, và rất khó để đứng ở vị trí thứ ba để đưa ra đánh giá tốt xấu cho bất kỳ phe nào. Hai xu hướng chính trị này không chỉ tồn tại trong những vấn đề mọi người vẫn nghĩ là “cao siêu” như ý thức hệ hay đảng phái, mà dường như hiện hữu rõ ràng trong cách chúng ta nhìn nhận các vấn đề bình thường.

Tình yêu, hay vai trò của hai giới trong tình yêu là một trong số đó. Chúng tôi đề cập đến hai xu hướng trên vì bài viết này sẽ đụng chạm đến quan điểm của người ở cả hai phe, và nhiều khả năng bạn sẽ khó chịu. Nhưng việc bạn có khó chịu hay không không quan trọng, quan trọng là cảm giác khó chịu ấy có cơ sở hay không?

Mọi quan điểm trong bài đều được hỗ trợ bởi các dẫn chứng khoa học, nguồn ở dưới phần bình luận.

2. Những khác biệt không rõ ràng giữa nam và nữ

Khoa học đã được tận dụng trong việc củng cố các định kiến xã hội trong quá khứ. Nhiều thí nghiệm đã được thực hiện nhằm tuyên bố “người trắng thông minh hơn người da đen” và hàng loạt định kiến phân biệt chủng tộc khác, gọi chung là scientific racism. Song song với đó là neurosexism (phân biệt giới tính dựa trên khoa học thần kinh) hay scientific sexism…

Mặc dù hàng loạt nghiên cứu, thí nghiệm về sau đã bị bóc mẽ vì cố ý hoặc vô tình vi phạm nghiêm trọng các nguyên tắc nghiên cứu, như công bố sai lệch, thiết kế sai thí nghiệm, số lượng mẫu không đảm bảo, thiên kiến trong chọn mẫu, ngoại suy quá mức, không có giá trị thống kê… nhưng nhìn chung vấn đề này vẫn tồn tại cho đến thời điểm hiện tại và liên tục được nhắc trên các tạp chí chuyên ngành hàng đầu trong giới khoa học. Riêng về phân biệt giới tính trong khoa học, phần nào có liên quan đến hiện thực rằng trong quá khứ có nhiều nhà khoa học nam giới hơn nữ giới, tức nhiều thí nghiệm về giới tính được thực hiện bởi nam giới và thiên kiến đã len lỏi vào một cách âm thầm khó kiểm soát.

Nổi tiếng nhất là tranh cãi xoay quanh sự khác biệt về não bộ. Vì bộ não là chiến trường chính yếu để quyết định tính đúng đắn của hiện thực, nên phe nào cũng muốn bộ não đứng về phía mình: liệu não bộ của chúng ta giống nhau, hay khác nhau kể từ khi sinh ra?

Xem thêm:

Đàn ông điệu đà có bớt nam tính và mạnh mẽ?

Bài viết này chứng minh rằng việc mặc điệu đà không hề thể hiện sự nam tính của những người đàn ông, vì thời trang là không có giới hạn, và người đàn ông mạnh...

Thomas Shelby: nhân vật phản anh hùng khiến khán giả phát cuồng

Thư gửi con gái của mẹ: hãy luôn ghi nhớ 10 điều mẹ dặn con nhé

Đây là bức thư gửi cô con gái Trúc Lam vô cùng dễ thương của chị Kim Thoa, một nữ doanh nhân trẻ. Chúng ta hãy cùng đọc những lời yêu thương trong bức thư...

Những loại lệ phí giao thông đường bộ sẽ tăng từ 1/7/2022

Ban đầu, nhiều nghiên cứu cho thấy “nam giới có nhiều vùng não lớn hơn” hay “nam giới có nhiều chất xám hơn, phụ nữ có nhiều chất trắng hơn” nhanh chóng được truyền thông phát tán. Về sau, nhiều nghiên cứu cụ thể hơn đã chỉnh lại những kết luận trên, cụ thể, “kích thước não hai giới không có sự khác biệt về tỷ lệ, tức khi so sánh hai bộ não khác giới tính cùng kích thước, các vùng não không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê” và “sự chênh lệch chất xám chủ yếu nằm ở phân bổ, không nằm ở số lượng tổng”.

Hiện nay vấn đề này vẫn đang tranh cãi, hàng loạt nghiên cứu mới vẫn xuất bản để đưa ra kết luận “có sự khác biệt trong não bộ hai giới”, sau đó là hàng loạt bài báo khoa học kết luận “không có sự khác biệt nào cả”. Tờ Science Alert thậm chí còn xuất bản một bài báo thống kê lại và chỉ rõ ra “hơn 100 năm và chưa có bất kỳ ai chỉ ra được những khác biệt cụ thể giữa não bộ hai giới”. Quan trọng hơn, vẫn chưa có bất kỳ kết luận bên lề nào liên quan đến những sự khác biệt này, tức giả như có sự khác biệt về não bộ giữa hai giới thật, hệ quả phía sau đó là gì vẫn là câu hỏi đang bỏ ngỏ.

Vậy, tôi tạm kết luận rằng vấn đề này vẫn còn nhiều tranh cãi và nên cẩn trọng khi tiếp cận các nghiên cứu ít nhất trong những năm trước và sau mốc 2020 này vài năm. Tạm thời cuộc chiến tả-hữu trong khoa học và truyền thông vẫn chưa ngã ngũ.

Điều chắc chắn hơn là huyền thoại quen thuộc về việc “nam giới nghĩ về tình dục nhiều hơn nữ giới” đã bị diễn đạt sai lệch trong suốt thời gian qua. Sự thật là nam giới nghĩ về mọi thứ nhiều hơn nữ giới, bao gồm cả tình dục, ăn uống và những yếu tố sinh tồn khác. Tức là, bản thân việc nghĩ nhiều về những yếu tố sinh tồn như một bản năng, đã gián tiếp dẫn đến việc nam giới nghĩ về tình dục nhiều hơn nữ giới (khoảng 19 lần/ngày so với 10 lần/ngày, tỷ lệ này cũng tương đồng với số lần nghĩ về chuyện ăn uống); chứ không phải cả hai giới đều cùng bận tâm như nhau, nhưng nam giới lại có sự bận tâm vượt trội ở phần tình dục.

Xem thêm:

Chúng ta không có nhiều thời gian để sống “thảo mai”

Hình như cuộc sống đôi khi làm con người ta mệt mỏi bởi sự vòng vo, kém thật lòng, thậm chí còn không thật với ngay cả bản thân mình. 01. Thế giới phụ nữ...

Thomas Shelby: nhân vật phản anh hùng khiến khán giả phát cuồng

Thư gửi con gái của mẹ: hãy luôn ghi nhớ 10 điều mẹ dặn con nhé

Đây là bức thư gửi cô con gái Trúc Lam vô cùng dễ thương của chị Kim Thoa, một nữ doanh nhân trẻ. Chúng ta hãy cùng đọc những lời yêu thương trong bức thư...

Những loại lệ phí giao thông đường bộ sẽ tăng từ 1/7/2022

Hay như ở báo cáo về số lượng bạn tình, mặc dù đa số cho thấy nam giới thực sự có số lượng bạn tình cao hơn nữ giới, nhưng về mặt toán học, đây là điều vô lý. Vì trong một quần thể, số lượng nam phải bằng số lượng nữ và bằng số lượng các cặp đôi (xét trên dị tính). Vì vậy, với những báo cáo cho thấy nam có số lượng bạn tình gấp 2, 3 lần nữ giới (vậy số này ở đâu?), các nhà toán học hoài nghi và cho rằng có nhiều vấn đề đang tồn đọng trong các khảo sát.

Một nghiên cứu đa văn hóa, đa quốc gia cũng cho thấy xu hướng, quan điểm về tình dục ở nữ giới có sự thay đổi và khác biệt rõ rệt ở từng nền văn hóa, trong khi đó nam giới lại có sự nhất quán hơn. Điều này có thể phần nào cho thấy định kiến của xã hội tác động đến nữ giới trong chuyện tình dục như thế nào, trong khi chế độ nam quyền toàn cầu cho nam giới một vị thế tương đối giống nhau ở nhiều nơi.

3. Nhưng đúng là chúng ta thực sự khác nhau

Sinh ra với nhiễm sắc thể XX và XY, vì thế, chúng ta khác nhau. Sẽ thật vớ vẩn khi đặt hai cá thể đực-cái, nam-nữ ở bất kỳ loài nào để hỏi xem có thấy sự khác biệt không, và nhận được câu trả lời là “không”.

Nhưng trong vấn đề tình yêu và tình dục, đâu là những sự khác biệt đáng quan tâm?

Đầu tiên, ham muốn tình dục ở nam giới cao hơn và điều này chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi testosterone. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng ở những năm đầu đời, cụ thể trong giai đoạn thanh thiếu niên và càng về sau càng có xu hướng giảm. Ngược lại, vì ham muốn tình dục ở nữ giới cũng có liên quan đến testosterone, nên bất kỳ người nào (không kể giới tính) có mức testosterone cao đều có nhu cầu tình dục cao hơn.

Điều thú vị nằm ở chỗ phụ nữ sẽ cảm thấy ham muốn nhiều hơn trong giai đoạn rụng trứng vì có sự gia tăng testosterone. Một điều nữa, vì sự suy giảm testosterone sẽ dẫn đến suy giảm ham muốn, nên đây là quá trình khó tránh khỏi của nam giới theo tuổi tác. Trong khi đó, nữ giới càng về giai đoạn sau của cuộc đời lượng estrogen lại giảm và làm lộ rõ hơn vai trò của các hormon khác, bao gồm cả testosterone (tất nhiên chỉ xét trước giai đoạn mãn kinh). Có thể đây là lý do cho thấy phần lớn phụ nữ có xu hướng gia tăng ham muốn ở giai đoạn lớn tuổi hơn, và luôn cho rằng mình không được đáp ứng đầy đủ nhu cầu tình dục trong khoảng thời gian đó.

Về cảm giác của hai giới, một nghiên cứu khác chỉ ra rằng nam giới có xu hướng “rơi vào lưới tình” và bày tỏ tình cảm sớm hơn nữ giới, dù cả hai giới đều nghĩ rằng nữ giới sẽ có xu hướng này nhiều hơn. Nghiên cứu khác nhận thấy nữ giới có tần suất nói “em yêu anh” nhiều hơn nam giới. Và một nghiên cứu khác nữa chỉ ra nam giới cảm thấy bị từ chối tình cảm nhiều hơn nữ giới. Những kết quả này tương đối gần với những gì diễn ra trong cuộc sống thường ngày.

Người ta cũng nhận thấy rằng phụ nữ có thể có sự thay đổi về mặt thể chất mặc dù không có ham muốn hay nhận được kích thích tâm lý (tiết ra chất nhờn khi nhận kích thích vật lý chẳng hạn). Điều này có thể liên quan đến một khảo sát khác cho thấy 97% phụ nữ báo cáo rằng họ có thể tham gia hoạt động tình dục mà không có ham muốn tình dục, trong khi chỉ có 60% nam giới báo cáo điều tương tự. Một nghiên cứu cũng cho thấy nữ giới có nhiều khả năng rơi vào lưới tình với đối tác khi trải qua những hoạt động tình dục hơn so với nam giới.

Xem thêm:

4 cấp độ hấp dẫn giữa đàn ông và phụ nữ

Chuyện tình yêu của nam và nữ luôn là những thứ rất là khó lường và không bao giờ là bất biến, chúng ta sẽ còn thích rất nhiều người trong tương lai và đôi...

Thomas Shelby: nhân vật phản anh hùng khiến khán giả phát cuồng

Thư gửi con gái của mẹ: hãy luôn ghi nhớ 10 điều mẹ dặn con nhé

Đây là bức thư gửi cô con gái Trúc Lam vô cùng dễ thương của chị Kim Thoa, một nữ doanh nhân trẻ. Chúng ta hãy cùng đọc những lời yêu thương trong bức thư...

Những loại lệ phí giao thông đường bộ sẽ tăng từ 1/7/2022

Về mặt định kiến xã hội, một nghiên cứu đa ngành dựa trên khảo sát xã hội đã kết luận rằng, quả thực nam giới được ưu ái hơn trong chuyện lăng nhăng và có nhiều bạn tình, cũng như trong xã hội nam quyền, phụ nữ có xu hướng thỏa hiệp nếu được đáp ứng đầy đủ sự chu cấp kinh tế. Trang Wikipedia về “sự khác biệt giữa hai giới trong tâm lý học” cũng dẫn nhiều nghiên cứu và đưa ra một số kết luận như: nam giới thường hung hăng hơn, nữ giới tình cảm và vị tha hơn, nam giới chú ý đến những giá trị xã hội như nguyên tắc và công bằng hơn… Bên cạnh đó là hàng loạt tranh cãi xoay quanh trí thông minh, trí nhớ hay kiểu tính cách.

Nhưng những kết luận trên thực chất cũng đang vấp phải nhiều tranh cãi.

Nhìn chung, kiểu lý luận phổ biến “nam giới có nhiều tinh trùng và phải thực hiện nhiệm vụ phát tán nòi giống, kiếm ăn nuôi vợ con” hay “nữ giới có ít trứng và chịu trách nhiệm chăm sóc con cái, phụ thuộc nam giới” đã rất cũ đến mức không còn được dùng trong khoa học và truyền thông nữa. Ngay cả khi bạn là người thiên hữu, nếu bạn vẫn còn tư duy dựa trên lý lẽ này, có lẽ đã đến lúc để “update” hệ thống lý luận mới.

Bởi vì những lý luận này thường xuất phát cách đây nhiều thập niên, khi các bằng chứng khoa học bị diễn giải sai thông qua những định kiến xã hội đương thời. Và…

4. Những định kiến về đàn ông và đàn bà là không tốt

Sự mâu thuẫn xuất phát từ việc quả thực hai giới có những hành vi, thói quen và tính cách không giống nhau thật, và có thể quan sát được bằng trực giác. Nhưng hành vi, thói quen hay tính cách lại được xây dựng từ cả yếu tố lẫn sinh học và xã hội, và chúng ta không biết đâu là thứ quyết định. Chẳng hạn, việc nam giới có nhiều bạn tình hơn do bản năng, do xã hội, hay do cả hai? Vì trong một khảo sát các đối tượng ở Anh, các nhà nghiên cứu nhận thấy nam giới tham gia thí nghiệm có xu hướng trả lời ước chừng, trong khi nữ giới lại đếm chính xác.

Khảo sát về bạn tình cũng liên quan đến nhiều định kiến và hiện tượng xã hội, chẳng hạn việc nam giới báo cáo nhiều bạn tình là điều “đáng tuyên dương” hơn, và ngược lại ở nữ giới (nghiên cứu này cũng cho thấy nữ giới khi trả lời ẩn danh trên web đưa ra số lượng khác với tham gia khảo sát trực tiếp). Cũng như xã hội tồn tại mại dâm nữ dành cho nam nhiều hơn rất nhiều so với mại dâm nam dành cho nữ.

Tất nhiên những tác động do yếu tố xã hội không thể phủ nhận sự tồn tại của sự khác biệt ở mức độ sinh học, như đã phân tích ở phần 3. Tuy vậy, vì định kiến xã hội làm việc trực tiếp với “hành vi, thói quen và tính cách”, trong khi khác biệt sinh học chỉ giải đáp một phần cơ chế phía sau đó, nên sẽ thật bất công khi vin vào những lý luận sinh học để hợp lý hóa định kiến xã hội.

Xem thêm:

Tôi không thích làm tình với cô gái chưa giải phóng tinh thần lẫn thể xác

Tôi không thích những cô gái còn trinh. Không phải bởi vì họ không biết những kĩ thuật làm đàn ông điên đảo. Càng không phải vì sợ phải gánh trách nhiệm với lần đầu...

Thomas Shelby: nhân vật phản anh hùng khiến khán giả phát cuồng

Thư gửi con gái của mẹ: hãy luôn ghi nhớ 10 điều mẹ dặn con nhé

Đây là bức thư gửi cô con gái Trúc Lam vô cùng dễ thương của chị Kim Thoa, một nữ doanh nhân trẻ. Chúng ta hãy cùng đọc những lời yêu thương trong bức thư...

Những loại lệ phí giao thông đường bộ sẽ tăng từ 1/7/2022

Chẳng hạn, một ví dụ hơi nhạy cảm một chút: chúng ta cảm thấy phản cảm với hành vi đái bậy của nữ giới hơn so với nam giới. Mặc dù hành vi này ở cả hai giới đều phản cảm như nhau, nhưng cảm giác khó chịu chúng ta cảm thấy khi tưởng tượng đến một người phụ nữ ngồi xổm ven đường có thể liên quan mật thiết đến các định kiến xã hội nơi chúng ta sống. Ví dụ, hình dung về một người phụ nữ nết na, thùy mị, đoan trang, nề nếp… khiến hành vi giả định kia hiếm xảy ra và trở nên khó chấp nhận hơn. Trong khi định kiến về nam giới lại dễ dãi hơn rất nhiều, cũng như việc nam giới đái bậy phổ biến và “quen mắt” hơn.

Trước khi bạn tỏ ra khó chịu, tôi chỉ muốn nói rằng câu chuyện đái bậy chỉ là giả định, và thực ra chúng ta đều đồng ý rằng nó không nên tồn tại ở cả hai giới. Tuy vậy, với những định kiến khác có cùng cách hoạt động thì sao, những điều vốn “bình thường” hơn nhưng vẫn tạo ra cảm giác cực kỳ khó chịu? Biết rằng tình dục và hôn nhân là những lĩnh vực phụ nữ chịu nhiều định kiến nhất. Ví dụ:

Về ăn nói: phụ nữ phải nhẹ nhàng dễ nghe, đàn ông phải ăn to nói lớn. Sự thật là cả hai giới nên học cách nói phù hợp ở tùy hoàn cảnh, và không gây khó chịu cho người đối diện.
Về nghề nghiệp: phụ nữ phải lo nội trợ hậu phương, đàn ông phải tu thân tề gia trị quốc bình thiên hạ. Sự thật là mỗi người nên lựa chọn công việc phù hợp với bản thân, và bản thân công việc nội trợ không có gì đáng xấu hổ ở cả hai giới, cũng như công việc xã hội không chỉ phù hợp với nam giới.
Về hôn nhân: phụ nữ phải thủy chung, sắt son; đàn ông có thể “lăng nhăng một chút cũng được”. Sự thật là tùy vào thỏa thuận giữa các cặp đôi và vị trí của họ trong xã hội bấy giờ.
Về cảm xúc: nữ giới phải nhẹ nhàng; đàn ông phải cứng rắn. Sự thật là cả hai đều cần cứng rắn và đều cần bày tỏ cảm xúc cá nhân khi cần thiết.

Những thứ tương tự thế đang tồn tại rất phổ biến, và chúng ta không biết đâu là bản chất, đâu là sản phẩm từ sự tác động bởi trật tự xã hội. Và tranh cãi sẽ còn kéo dài rất rất lâu nữa cho đến mãi về sau. Nhưng phải thừa nhận rằng chúng ta chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi các định kiến này, và mặc dù nó là yếu tố thứ cấp, nhưng lại có thể định hướng tạo ra các thiên kiến khi ta tìm kiếm các nguồn sơ cấp. Định kiến thậm chí còn tạo ra hình mẫu lý tưởng để ta hướng tới, và mẫu người ta ghét bỏ… Trong nhiều trường hợp, điều này không dẫn đến những cái kết tốt đẹp.

Nhưng nhìn dưới góc độ lịch sử, không thể chối bỏ sự thật rằng xã hội luôn hoạt động theo hướng định kiến cũ dần mất đi. Chẳng hạn, những điều trước kia tưởng như “không thể chấp nhận được” ở nữ giới nay đã dần biến mất nhờ vào các phong trào nữ quyền. Và người hiện đại lại đánh giá các hủ tục trong quá khứ là “không thể chấp nhận được”.

Quá khứ đã tồi tệ hơn hiện tại rất nhiều, với cả nam giới lẫn nữ giới. Chúng ta đều biết rõ điều này.

Vậy câu hỏi bây giờ là, trong tương lai, khi hậu thế nhìn lại thời điểm này, liệu họ sẽ đánh giá chúng ta tồi tệ như thế nào, dựa trên những định kiến đang tồn tại?

Và liệu việc đó có quá quan trọng không, vì thứ gì đã diễn ra, rốt cuộc cũng đã diễn ra?

Xem chi tiết và mua sách “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim”: tại đây

Xem thêm: