Thành công của Liverpool trong suốt những năm qua dưới triều đại Jurgen Klopp không chỉ đến từ một bộ máy vận hành đồng bộ với tầm nhìn rõ ràng, đó còn là sự kết hợp của khoa học dữ liệu vào việc phân tích – tuyển mộ cầu thủ, và áp dụng khoa học trong các lĩnh vực khác vào khâu huấn luyện.
Mùa giải 2017/18, Liverpool chỉ ghi được có 11 bàn từ những tình huống bóng cố định ở Premier League. Con số này nhảy vọt lên 20 bàn ở mùa giải 2018/19 và dẫn đầu toàn giải đấu. Đến mùa giải 2019/20, Liverpool chia sẻ vị trí dẫn đầu với Man City (cùng 17 bàn). Mùa giải trước, hạng mục này giảm xuống chỉ còn 12 bàn và nằm trong top 5. Tuy vậy, mùa giải hiện tại, với 16 bàn ghi được, Liverpool đang cùng Man City dẫn đầu về số bàn thắng từ các tình huống bóng cố định.
Sự ổn định trong khả năng săn bàn từ các tình huống bóng cố định (đá phạt, phạt góc, ném biên) lẫn penalty của Liverpool trong những năm gần đây không chỉ xuất phát từ những giáo án trên sân tập của đội ngũ ban huấn luyện Jurgen Klopp, mà còn là kết quả của việc áp dụng khoa học.
Trong bóng đá, các tình huống bóng chết đóng góp khoảng 30% tổng số lượng bàn thắng của một đội trong một mùa giải. Tối ưu các tình huống bóng chết sẽ giúp mang lại lợi thế biên cho bất kỳ đội bóng nào.
“Chúng ta cần phải trở nên khó bị bắt bài” là thông điệp mà Jurgen Klopp thường xuyên gửi đến các học trò và đội ngũ ban huấn luyện của mình tại Liverpool. Điều đó càng nhấn mạnh vai trò của những tình huống bóng cố định.
Tại riêng Liverpool, Pep Lijndeers cùng Peter Krawietz – hai trợ lý của Klopp – là những người được giao nhiệm vụ không ngừng cải thiện sự hiệu quả trong các tình huống dàn xếp bóng chết. Như đã biết, Klopp từng mang về cả một chuyên gia ném biên là HLV Thomas Gronnemark để tập luyện cho các cầu thủ.
Peter Krawietz, người có biệt danh “The Eye” được đặt bởi Klopp, làm việc sát sao với đội ngũ phân tích video của đội bóng, từ đó tìm ra các điểm yếu của đối phương để Liverpool có thể khai thác. HLV 50 tuổi người Đức sau đó sẽ trao đổi với Klopp và Lijnders trước khi các giáo án bóng chết được triển khai.
Phân tích video trên màn hình lớn trước khi bước ra sân tập là công việc quen thuộc tại Liverpool để đưa lý thuyết vào thực tiễn. Một ngày trước trận đấu luôn là quãng thời gian Liverpool tập trung vào các giáo án bóng chết.
“Càng áp đảo thế trận, khả năng được hưởng phạt góc càng nhiều, và do đó chúng tôi thật sự muốn tận dụng cơ hội từ những tình huống bóng cố định như thế,” là chia sẻ của Krawietz trên tờ The Athletic vào năm 2020.
Hiện đại hóa bóng đá và đa dạng hóa các miếng đánh chính là Liverpool của Klopp. Nhưng khi thể trạng của các cầu thủ đã đạt đến ngưỡng cao nhất trong đồ thị phát triển, và ngày càng có nhiều các đội bóng cũng chú trọng đến các tình huống bóng cố định cả tấn trong lẫn phòng ngự, không ngừng đổi mới phương pháp, không ngừng cải tiến bản thân và tìm cách khai thác sức mạnh bộ não là yêu cầu bắt buộc để duy trì sức mạnh. Mùa giải này, Liverpool tiến thêm một bước mới.
Sau khi Liverpool vượt qua Chelsea trên loạt sút luân lưu để có được chức vô địch League Cup, Klopp không ngần ngại dành lời khen cho đội ngũ chuyên gia đã cộng tác cùng đội bóng từ giai đoạn tiền mùa giải.
“Chúng tôi đã làm việc cùng neuro11,” HLV người Đức cho biết. “Tôi không chắc các bạn có biết đến họ hay không, nhưng các bạn cần phải xem các buổi tập của chúng tôi hồi đầu mùa. Những chàng trai của neuro11 tập luyện các bài bóng chết với các cầu thủ của tôi. Trong những tuần lễ cuối cùng, mỗi cầu thủ đều trải qua một bài tập đặc thù về tâm lý học khi thực hiện penalty, phạt góc, đá phạt hàng rào.”
Điều này có nghĩa rằng Liverpool luôn có sẵn một danh sách thứ tự ưu tiên các cầu thủ sẽ đảm nhận trọng trách thực hiện các tình huống bóng cố định, nhất là thứ tự cầu thủ khi đá penalty – hoàn cảnh luôn đòi hỏi khả năng chịu đựng áp lực cao, hay nói cách khác là trạng thái tâm lý phải vững vàng.
Đội ngũ neuro11 mà Klopp nhắc tới là các chuyên gia trong các lĩnh vực khoa học thần kinh, tâm lý học và khoa học thể thao. Chính xác thì theo thông tin của The Athletic, từ giai đoạn tiền mùa giải, Liverpool đã thuê hai chuyên gia của neuro11 là Tiến sĩ khoa học thần kinh Niklas Hausler và cộng sự Patrick Hantschke – cựu thành viên của học viện bóng đá Energie Cottbus ở Đức. Họ là những đồng sáng lập viên và CEO của neuro11, có trụ sở tại Potsdam (Đức).
Các phương pháp của neuro11 đã từng gặt hái thành công trong bóng rổ, golf, ném phi tiêu và bắn cung. Nhưng chính niềm đam mê được đưa các công trình này vào bóng đá đã dẫn họ đến một cuộc gặp với Jurgen Klopp tại trung tâm Melwood vào năm 2019, theo lời kể của ký giả James Pearce cũng trên tờ The Athletic.
Ký giả Paul Joyce trên tờ The Times kể thêm rằng neuro11 bắt đầu làm việc với các cầu thủ Liverpool trong tour tập huấn của đội bóng tại thị trấn Evian-les-Bains của Pháp hồi mùa hè năm 2021. Họ muốn mang đến sự “chính xác trong các tình huống đá phạt trực tiếp hướng về khung thành, đá phạt tạt bóng ở biên vào vòng cấm, penalty và phạt góc”.
Như đã nói, các đội bóng giờ đây đều chú trọng và tập luyện bóng chết, vậy nên, neuro11 không có ý định phát minh lại bóng đá. Thay vào đó, họ muốn nâng cao những nền tảng mà Liverpool đã thiết lập bằng các tập trung vào việc gia tăng thêm mức độ hiệu quả: mục đích đề ra là đảm bảo các cầu thủ luôn đạt tình trạng tập trung cao độ. Điều này có nghĩa là thay vì phải suy nghĩ, các cầu thủ sẽ tự động thực hiện hành động tiếp theo.
Thông qua một đoạn video được đăng tải trên YouTube của neuro11, những Alexander-Arnold, Mohamed Salah, James Milner và Harvey Elliott được đội những bộ headset có gắn điện cực vào đầu. Nhờ đó, neuro11 xác định được liệu một cầu thủ có đạt trạng thái tập trung hay chưa và cường độ tập trung ấy ra sao.
Các điện cực này đo lường hoạt động trực tiếp của não bộ. Dưới sự tài trợ của EU và chính phủ Đức, neuro11 đã tiến hành những nghiên cứu khoa học để xác định phần nào trong não bộ có hoạt động xung điện đáng lưu tâm nhất, khung thời gian chính xác là bao nhiêu và phần nào thường được sử dụng đối với các cầu thủ trong những tình huống bóng chết. Thông qua các kết quả ghi nhận được, neuro11 chỉ ra chính xác những cầu thủ nào phù hợp với các yêu cầu của Liverpool.
Trên tờ The Times, Tiến sĩ Hausler lý giải: “Đây là một quá trình mang tính cá nhân hóa. Chúng tôi xem xét quá trình kích hoạt não bộ trực tiếp của cầu thủ trong các bài tập bóng chết, vì vậy có thể biết được khi nào thì một cầu thủ đạt trạng thái tập trung và phấn khích cực độ, cũng như mức độ ấy ra sao. Ngoài ra, chúng tôi còn sử dụng các phân tích được chính neuro11 phát triển để sau mỗi buổi tập, một chỉ số não bộ của từng cá nhân sẽ được vẽ ra, giúp cầu thủ ấy có thể rèn luyện một cách tối ưu.”
“Cùng với quá trình rèn luyện tâm lý phù hợp, các cầu thủ sẽ biết rõ chi tiết những khía cạnh nào sẽ có hoặc không giúp ích cho họ trong việc đạt trạng thái tập trung cao độ. Ví dụ, một cầu thủ chỉ cần nhìn chăm chú vào một điểm, chẳng hạn như quả bóng hoặc khung thành, để tập trung cao độ. Nhưng cũng có cầu thủ sẽ buộc phải chuyển đổi từ quả bóng sang khung thành mới giúp anh ta tập trung. Đó chỉ là hai ví dụ mà thôi. Nhưng mọi thứ không chỉ có vậy. Sẽ có cầu thủ nhanh chóng đạt trạng thái tập trung cao độ, có cầu thủ thì phải mất thời gian. Song, người mất nhiều thời gian để đạt được trạng thái tập trung cao độ có khi lại duy trì trạng thái ấy lâu hơn và không bị rơi vào vùng xao nhãng. Điều quan trọng nhất vẫn là giúp mỗi cầu thủ hiểu rõ hơn về bản thân mình, từ đó giúp họ tối ưu các quá trình rèn luyện trí óc – tinh thần để phát triển các thói quen tốt nhất và ổn định nhất.”
Bằng chứng là chúng ta thấy Fabinho mùa giải này được khuyến khích dâng lên cao hơn để tham gia vào các tình huống bóng chết. Đôi khi chính những báo cáo và phân tích của neuro11 khẳng định tiền vệ người Brazil có một sự tập trung cao độ trong các pha bóng cố định.
Áp dụng khoa học vào bóng đá không chỉ đơn thuần là cách giúp Liverpool có được lợi thế, mà trên hết là giúp học đạt được mục tiêu: giành chiến thắng. Nói như trợ lý Pep Lijnders của Klopp thì: “Chúng tôi chỉ muốn chiến thắng”. Liverpool không thuê các chuyên gia của neuro11 vì họ sẵn sàng tiếp thu những kiến thức mới và cảm thấy chúng thú vị, mà bởi họ tin rằng những gì đội ngũ này mang lại có thể giúp đội bóng thành công.
Trò chuyện trên tờ The Times, Lijnders từng giải thích về quyết định thuê neuro11: “Đó là cách hiệu quả nhất để giúp các cầu thủ rèn luyện sự chính xác và tập trung thuần túy. Chúng tôi vốn dĩ luôn chú trọng đến khâu ‘kiến tạo’ trong bóng đá. Chúng tôi muốn tạo ra các tình huống bóng chết bằng cách dứt điểm thật nhiều. Một khi đã có được, chúng tôi muốn bóng chết phải trở nên thật sự hiệu quả và mang tính quyết định. Bóng chết là một phần của bóng đá mà chúng tôi tin rằng sẽ càng được khai thác nhiều hơn nữa.”
Trước neuro11, Klopp đã từng mời vận động viên lướt ván người Đức là Sebastian Steudtner về để đưa ra những lời khuyên cho các học trò trong việc giữ bình tĩnh trước áp lực. Bất kỳ một CLB nào có tiềm lực tài chính cũng có thể thuê các đội ngũ chuyên gia từ nhiều lĩnh vực khác nhau để giúp ích đội bóng. Song, bản thân các CLB ấy có sẵn sàng tiếp thu và đủ cởi mở hay không lại là chuyện khác. Liverpool may mắn vì họ sở hữu Klopp, một người luôn đón nhận cái mới, nhất là sự tiên tiến trong khoa học và kỹ thuật Đức, để áp dụng vào công việc của chính mình ở Anh.
Theo ZujuGP.
