Những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường tùy thuộc vào loại tiểu đường. Biến chứng của chứng tiểu đường loại I và tiểu đường loại II là khác nhau.
3 biến chứng cấp tính nguy hiểm của bệnh tiểu đường
Những biến chứng cấp tính cần được chữa trị ngay. Nếu không chữa trị kịp thời, bệnh nhân có thể làm kinh và hôn mê.
Cao đường huyết (hyperglycemia):
Lượng đường huyết có thể lên vì nhiều lý do, kể cả ăn quá nhiều, đau ốm hoặc không dùng đủ lượng thuốc làm hạ đường huyết.
Gia tăng lượng ketone trong nước tiểu (diabetic ketoacidosis):
Khi tế bào thiếu năng lượng, cơ thể sẽ sử dụng đến mỡ, chuyển hóa mỡ thành năng lượng để dùng. Tiến trình chuyển hóa này tạo ra chất phế thải có độc tính là ketone.
Thấp đường huyết (hypoglycemia):
Khi lượng đường huyết hạ thấp dưới mức bình thường, tình trạng này có thể do nhiều lý do, kể cả bỏ ăn, vận động nhiều hơn bình thường. Tuy nhiên, thấp đường huyết thường xảy ra khi dùng các loại thuốc hạ đường huyết qua cách gia tăng lượng insulin trong cơ thể.
Những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường
Những biến chứng lâu dài của bệnh tiểu đường
Biến chứng lâu dài của chứng tiểu đường xảy ra âm thầm và từ từ; bị bệnh càng lâu, và việc kiểm soát lượng đường huyết không kỹ lưỡng sẽ gia tăng nguy cơ bị biến chứng. Những biến chứng nguy hiểm của tiểu đường có thể dẫn đến tàn tật hoặc ngay cả tử vong.
Bệnh tim mạch:
Tiểu đường gia tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch kể cả chững nghẽn động mạch tim và đau tim cấp tính, trụy tim, đột quỵ và nghẽn động mạch vì mỡ đông.
- Xem ngay: Triệu chứng của bệnh tiểu đường
Hư hoại thần kinh (neuropathy):
Đường huyết cao có thể làm hư hoại các mạch máu li ti nuôi dưỡng thần kinh, nhất là các mạch máu ở chân. Biến chứng này gây cảm giác kim châm, tê hoặc đau rát tại đầu ngón chân, ngón tay; sau nhiều tháng, có thể lan dần đến bàn chân, bàn tay. Nếu không chữa trị, tứ chi sẽ mất cảm giác. Hư hoại thần kinh dẫn đến dạ dày có thể gây ra buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy hoặc táo bón. Trong phái nam, có thể dẫn đến liệt dương.
Hoại thận (nephropathy):
Thận chứa nhiều triệu “búi mạch máu” (glomerulus), nơi lọc chất phế thải trong máu. Khi thận bị hư hoại nặng nề sẽ cần lọc máu nhân tạo hoặc thay thận.
Hư hoại mắt:
Tiểu đường có thể hủy hoại các mạch máu trong retina (võng mạc?) gây ra chứng diabetic retinopathy, có thể dẫn đến mù lòa.
Hư hoại chân:
Hư hoại thần kinh tại chân hoặc thiếu máu luân lưu đến chân tạo ra nhiều biến chứng. Không chữa trị, những vết cắt cạn cũng có thể bị nhiễm trùng trầm trọng đưa đến việc cắt bỏ ngón chân, bàn chân hoặc cả cẳng chân.
Da và miệng:
Tiểu đường khiến da dễ bị thương tổn, dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm, men; dễ bị nhiễm trùng nướu răng và rụng răng.
Xương và khớp xương:
Tiểu đường dẫn đến chứng viêm khớp xương như osteoarthritis.
Những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường với phụ nữ mang thai
Biến chứng của tiểu đường khi mang thai
Hầu hết phụ nữ bị tiểu đường lúc mang thai đều sanh con bình an khỏe mạnh. Tuy nhiên khi không chữa trị đúng mức hoặc lượng đường huyết không được kiểm soát chặt chẽ, biến chứng có thể xảy ra cho người mẹ và cả thai nhi.
- Xem ngay: Nguyên nhân dẫn đến mắc bệnh tiểu đường
Biến chứng tiểu đường xảy ra cho thai nhi
- Nặng ký: lượng đường huyết dư thừa đi qua nhau, kích thích tụy tạng của thai nhi làm việc tạo ra insulin, tiến trình này khiến thai nhi lớn rất nhanh (macrosomia). Thai nhi quá lớn gây khó khăn cho người mẹ khi sanh nở, dễ bị thương tích hoặc có thể cần mổ để đưa trẻ khỏi lòng mẹ.
- Thấp đường huyết: Đôi khi hài nhi từ bà mẹ bị tiểu đường khi mang thai bị thấp đường huyết vì lượng insulin trong cơ thể quá cao; cần cho ăn nhanh chóng hoặc truyền nước biển chứa glu để mang lượng đường huyết trở lại mức bình thường.
- Hội chứng khó thở (respiratory distress syndrome): nếu hài nhi ra đời sớm, có thể bị chứng khó thở, và sẽ cần máy móc giúp đỡ cho đến khi phổi phát triển và hoạt động bình thường.
- Vàng da: Da bị vàng và mắt bị những mảng trắng là các biến chứng xảy ra khi gan chưa trưởng thành đủ để chuyển hóa bilirubin, một hóa chất đến từ tiến trình sử dụng và hủy diệt hồng cầu trong máu (đây là một tiến trình bình thường của cơ thể).
- Bị tiểu đường loại II khi khôn lớn.
- Tử vong: hài nhi chết trước khi sanh hoặc sau khi sanh.
Biến chứng xảy ra cho người mẹ khi bị tiểu đường lúc mang thai
Preeclampsia: Tình trạng này bao gồm cao huyết áp và gia tăng protein trong nước tiểu. Không chữa trị, preeclampsia sẽ dẫn đến các biến chứng gây tử vong cho cả hài nhi và người mẹ.
Chứng tiểu đường khi mang thai lần kế tiếp: người mẹ dễ bị tiểu đường lần nữa khi mang thai và cũng có thể bị tiểu đường loại II khi có tuổi.
Biến chứng của tiền tiểu đường: có thể dẫn đến tiểu đường loại II nếu không thay đổi cách ăn uống và gia tăng sự vận động.
- Đọc thêm các bài viết hữu ích trong chuyên đề: Bệnh tiểu đường
Nguồn: Bệnh tiểu đường – Bác sỹ Trần Quý Lê