Bài phân tích David De Gea và những pha cản phá bóng góc gần của thủ môn chuyên nghiệp người Mỹ, Matt Pyzdrowski trên The Athletic. Bài viết được sự tán thành từ cựu thủ thành, HLV thủ môn David Preece và được dịch bởi BLV Hoàng Thông, Menback xin được đăng tải để độc giả cùng theo dõi.
David De Gea và những pha cản phá bóng góc gần
Hôm thứ Bảy, Patrick van Aanholt ghi bàn vào những phút cuối để mang về chiến thắng đầu tiên cho Crystal Palace tại Old Trafford kể từ năm 1989. Ngay sau bàn thắng ấy, nhiều người đặt ra câu hỏi về khả năng cản phá bóng góc gần của David De Gea.
Nếu đó là pha dứt điểm đưa quả bóng đi về góc xa, có lẽ sự chỉ trích sẽ hiếm xuất hiện. Vấn đề là không có một phân tích nào chi tiết và nghiêm túc nào từ người hâm mộ lẫn BLV về De Gea ở pha cản phá đó.
Vài năm về trước, thủ thành Roman Burki của Dortmund từng đúc kết thế này: “Bất kỳ ai từng bắt gôn đều biết khung thành to ra sao và bạn sẽ phải cố bao quát hết cả khung thành chứ không chỉ một góc nhất định nào đó. Nhưng thực tế thì không thể nào bảo vệ hết được cầu gôn, cũng như không thể nào đảm bảo bóng sẽ không vào lưới ở cột gần nếu đó là một pha dứt điểm xuất sắc. Bóng vào lưới từ góc gần hay góc xa thì bạn đều sẽ cảm thấy không vui.”
Có rất nhiều yếu tố quyết định đến một pha cản phá bóng – góc sút của cầu thủ đối phương, khoảng cách dứt điểm, tốc độ lẫn độ cao của quả bóng bay, và cả thời gian đưa ra phản ứng – nói thế để thấy bóng hoàn toàn có thể vào lưới từ một pha dứt điểm góc gần.
Xem thêm: ‘Tù trưởng’ Văn Quyết hay người hùng thầm lặng của bóng đá Việt Nam
Tôi sẽ là người đầu tiên thừa nhận một thủ môn xuất sắc như De Gea đáng lẽ ra phải cản phá được cú dứt điểm của Van Aanholt. Nhưng nếu nói thủ môn người Tây Ban Nha có những hạn chế ở việc cản phá các pha dứt điểm góc gần thì lại không đúng. Đấy chỉ là câu chuyện ở khoảnh khắc.
Trong một ngày mà De Gea chơi đúng phong độ cũng như giữ được sự bình tĩnh, anh sẽ làm các chân sút của đối phương phải nản lòng. Một trong những nền tảng cơ bản của mọi thủ môn đã được De Gea lĩnh hội rõ ràng chính là: dáng đứng.
Khi đối mặt với những cú sút trong hoặc quanh vòng 5m50, De Gea có xu hướng đứng thẳng (ngay cả khi chân sút đối phương đang tiến đến sát). Anh sử dụng chiều cao và khung người gầy của mình để bao bọc khung thành hết mức có thể. Phần thân trên thẳng và vuông góc hướng tới quả bóng, hai chân khuỵ gối vừa và hơi rộng hơn vai, cũng như hai tay để ngang hông. Tư thế đứng của De Gea khi đối mặt với Ross Barkley của Chelsea trong vòng đấu mở màn Premier League 2019/20 là một ví dụ điển hình.
Với những cú sút đưa quả bóng đi trên hông, khả năng phối hợp tay-mắt nhạy bén giúp De Gea đẩy quả bóng lên trên và qua khung thành. Với những quả bóng tầm thấp và cận thân, anh sẽ nhờ vào khả năng cản phá bóng bằng chân thượng hạng để cứu nguy. Chính khối cơ thể (cộng với tài phản xạ) cho phép De Gea đưa ra quyết định chính xác. Chỉ cần có một tư thế đứng đúng, thủ thành 28 tuổi sẽ hiếm khi có những quyết định sai về thời điểm đổ người cũng động tác tay và chân khi cản phá bóng.
Xem thêm: Liverpool: dâng cao hơn, pressing hơn, nhưng dễ thở hơn
Tư thế đứng đúng và phản xạ nhạy bén giúp David De Gea kiểm soát được khung thành.
Còn khi đối đầu Van Aanholt, De Gea lại có sự chuẩn bị tư thế khác thường, khiến nỗ lực cản phá bóng bất thành. Thay vì đứng thẳng, anh lại hơi cúi người, hai chân khuỵ gối thấp hơn dạng rộng hơn vai nhiều so với bình thường. Tư thế đứng bất thường này trở thành rào cản để có một pha cản phá tốt trước tình huống dứt điểm bằng chân trái của đối thủ.
Nếu De Gea đứng thẳng hơn, quyết định sẽ dứt khoát hơn: cản phá bóng bằng chân. Phần chân sẽ gần bóng hơn so với phần cánh tay, và dùng chân cản phá mới là sự lựa chọn hiệu quả hơn trong trường hợp này. Tuy nhiên, chính tư thế đứng hơi cúi người đã thay đổi tất cả. Lúc quả bóng bay đến, việc dùng tay cản phá bóng cũng sẽ trở thành một sự lựa chọn, bởi bấy giờ khoảng cách từ tay và chân đến bóng là gần như ngang nhau.
De Gea buộc phải đưa ra sự lựa chọn giữa việc dùng tay hay chân để cản phá bóng. Phải đến lúc quả bóng đi được nữa chặng đường (khoảng 5m50 so với 11m) De Gea mới bắt đầu điều chỉnh cơ thể để thực hiện động tác dùng tay cứu thua.
Xem thêm: Chiến thuật bóng đá: Vì sao Chelsea sụp đổ trước Manchester United?
Một khi quyết định được đưa ra, De Gea có ý định đổ người theo bóng nhanh nhất có thể, nhằm tạo ra một lực cản mạnh, và đẩy tay ra trước chặn bóng. Song, anh không thể. Phần thân dưới – đặc biệt là phần gối phải – cản tay hướng trực tiếp tới bóng.
Thay vì tạo ra điểm tiếp xúc bóng với tay ở trước – tức ngay góc sút – De Gea buộc phải để tay sau chân và cố gắng đẩy bóng ra khỏi mình ngay trong lúc anh đổ về phía sau. Tốc độ của cú ra chân đánh bại phản ứng của De Gea, bằng chứng là việc bóng đập trúng vào mặt dưới tay phải, và vẫn vượt qua để làm tung lưới.
Ở tình huống này, cho dù bóng có bay về góc xa hay góc gần, vẫn sẽ có bàn thắng. Bởi lỗi tư thế là như nhau.
Nói đến tư thế đứng không hợp lý của De Gea thì cũng phải nhắc cả pha dứt điểm của Van Aanholt. Vị trí mà quả bóng bay tới khiến thủ thành số 1 của Manchester United gặp bất lợi. Có những vùng bao quanh thủ môn được xem là “hố đen”: xung quanh hai đầu gối, giữa hai chân, và vùng ngang đầu trên vai. Đó là những vùng không gian mà các thủ môn gặp khó khăn nhất để vươn tay hoặc chân tới trong các pha cản phá.
Khi tôi còn thi đấu cho Helsingborgs, HLV của tôi khi đó là cựu cầu thủ của Celtic, Barcelona và tuyển Thuỵ Điển – Henrik Larsson. Anh nói với chúng tôi rằng khi mình còn chơi bóng, anh sẽ luôn chủ đích tung ra các pha dứt điểm ở những vùng không gian này của thủ môn, vì anh biết họ sẽ khó có thể cứu được.
Xem thêm: Không Messi, Barcelona nhận trái đắng ngày mở màn La Liga
Tư thế đứng không hợp lý và khác thường ngày của David De Gea
Những thủ môn nếu muốn cản phá được quả bóng ở các “hố đen” này sẽ phải thu tay và chân về sát nhau. Tuy nhiên, vấn đề là khi làm thế, một thủ môn sẽ vô ý khiến khung cơ thể bị thu nhỏ lại và dễ dàng bị đánh bại hơn. Rõ ràng những thủ môn sẽ phải đối mặt với một câu hỏi hóc búa đặt ra cho họ, và nhờ đó mà Larsson cũng như các cầu thủ dứt điểm ít nhất có lợi thế hơn về tâm lý.
Trong bối cảnh này, dễ hiểu vì sao một cú dứt điểm trông có vẻ đơn giản nhưng lại trở nên khó đối với De Gea. Không thể phủ nhận De Gea phải làm tốt hơn – bởi anh là một thủ môn xuất sắc thật sự – nhưng chúng ta nhờ đó hiểu rằng sự dứt khoát trong ý định, sự bình tĩnh đưa ra quyết định và một tư thế đứng hợp lý quan trọng ra sao với các thủ môn. Cũng như, chúng càng củng cố một điều: ranh giới giữa một pha cứu thua và một bàn thua mong manh thế nào.
Theo: Le Foot