3 phẩm chất năng lực quan trọng nhất của con người trong thế kỷ 21

Không ít người đã nhận ra, những hạn chế của người có bằng Đại học, so với người tốt nghiệp phổ thông đi làm luôn, khi đi làm trong các Doanh nghiệp trẻ. Rất nhiều bạn học “giỏi” hay học xong ở nước ngoài, không tìm được việc làm, vì còn mải mê đem cả thanh xuân đi tìm “môi trường làm việc chuyên nghiệp”. Thực chất là mất khả năng làm việc và khả năng thích ứng xã hội, sau 4 năm đại học, thậm chí cao học, dù học trong hay ngoài nước.

3 phẩm chất năng lực quan trọng nhất của con người trong thế kỷ 21

Nhìn từ góc độ tổ chức và chiến lược, 3 phẩm chất năng lực quan trọng nhất của con người trong thế kỷ 21 đó là:

Một là khả năng tự nhận thức: Hiểu được cảm xúc, hệ giá trị, tiếng nói bên trong của bản thân, ý thức học hỏi thích ứng, để sống có ý nghĩa và chất lượng.

Hai là khả năng hợp tác, tôn trọng cam kết với các nguyên tắc chung, và sẵn sàng điều chỉnh thích ứng, để sống và làm việc với người khác, trong các môi trường khác nhau.

Ba là khả năng tư duy trong bối cảnh biến động, khả năng tưởng tượng, có cái nhìn vượt lên không gian và hoàn cảnh, khát khao hoàn thiện, để thích ứng với bối cảnh tốc độ và thay đổi liên tục.

Nếu có bằng giỏi, bằng Tây hay bằng Tàu, mà không được trang bị ba khả năng trên, thì cũng coi như chưa qua đào tạo. Các kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp ngày nay có xu hướng bị cũ và thay đổi rất nhanh chóng.

Trường lớp trên nền hệ thống quan liêu, nặng ảnh hưởng tính khuôn mẫu, máy móc giáo điều, nội bộ lủng củng tranh giành, thì tên trường hay bằng cấp có kêu mấy cũng chỉ là hy vọng rồi thành ảo tưởng, ảo vọng sau khi tốt nghiệp.

Thiếu các nền tảng bản thân thì ra nước ngoài dăm năm cũng chỉ học máy móc cái vỏ nội dung của họ, chưa kể kiểu học cho xong.

Nóng ruột để ganh đua thành tích, và sự thực dụng, của gia đình và người học, cũng hủy hoại các khả năng trên. Nên có khi điểm càng cao, bằng càng đẹp, lại càng khó làm việc, thiếu khả năng làm việc, hay khó thích ứng xã hội.

Bài toán lớn đang đặt ra không chỉ cho giáo dục quốc dân, mà thách thức với cả từng gia đình và người học.

Và dù thế nào thì cũng phải bắt đầu từ khả năng tự học, tự đào tạo, tự khai sáng, bằng tư duy tích cực và thói quen không ngại khó, không ngại thách thức.

Đừng quên rằng 95% doanh nghiệp của ta là DN nhỏ và siêu nhỏ, chủ yếu còn đi tìm sự sống sót trên thị trường; nhiều công ty lớn vận hành kiểu gia đình; khu vực hành chính và DNNN, còn nặng quan liêu, máy móc, trì trệ, khép kín, ban phát.

Không ít người đã nhận ra, những hạn chế của người có bằng đại học, so với người tốt nghiệp phổ thông đi làm luôn, khi đi làm trong các doanh nghiệp trẻ. Rất nhiều bạn học “giỏi” hay học xong ở nước ngoài, không tìm được việc làm, vì còn mải mê đem cả thanh xuân đi tìm “môi trường làm việc chuyên nghiệp”. Thực chất là mất khả năng làm việc và khả năng thích ứng xã hội, sau 4 năm đại học, thậm chí cao học, dù học trong hay ngoài nước.

Giáo dục sẽ đi vào hình thức và lạc lối, tốn kém, mất phương hướng, nếu không bắt đầu từ những điều căn bản và thực tiễn.