Bob Marley - Huyền thoại độc nhất của âm nhạc Reggae

Những kiệt tác âm nhạc của Bob Marley đã trở thành di sản vô giá của nhân loại, đã và đang truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nghệ sĩ sau này.

Sau hơn 30 năm kể từ khi Bob Marley qua đời, tên của ông vẫn giữ nguyên vị trí vốn có của nó trên nền âm nhạc quốc tế. Có thể nhiều người chưa từng biết đến reggae, chưa từng nghe qua reggae, nhưng chắc chắn phải nghe qua cái tên Bob Marley, biểu tượng vĩ đại nhất của reggae.

Bob Marley – Huyền thoại dòng nhạc reggae của thế giới

“Đóng góp lớn nhất mà đất nước của bạn mang đến cho toàn thế giới là gì?” – Đây là câu hỏi mà người hâm mộ dành cho các người đẹp trong cuộc thi Hoa Hậu Hoàn Vũ năm 2015. Giữa hàng loạt câu trả lời quen thuộc đã trở thành lối mòn, cái tên Bob Marley vang lên trong một câu nói của Hoa hậu Jamaica.

Theo cô, điều đáng tự hào nhất của đất nước Jamaica, là đã mang đến cho thế giới những con người, những vĩ nhân, cụ thể như vận động viên điền kinh Usain Bolt và nam ca sĩ Bob Marley – một người giữ kỷ lục thế giới, còn một người đi vào huyền thoại.

Bob Marley, người nghệ sĩ với mái tóc xù đặc biệt, một thời từng khiến cả thế giới chao đảo vì thứ âm nhạc của mình. Người lớn biết đến Bob Marley, đứa trẻ cũng biết đến Bob Marley. Người mới nghe nhạc ông lần đầu đã nhớ, người chưa nghe lần nào cũng biết mặt quen tên. Thế giới tự hào vì có Bob Marley, vậy nên chẳng có lý do gì Jamaica lại không tự hào vì điều đó.

Không phải tự nhiên người ta gán cho Marley cái danh “huyền thoại”, cũng không phải tự nhiên người đẹp Jamaica lại nhớ đến ông giữa hàng trăm phương án trả lời khác để có được câu trả lời xuất sắc và ấn tượng nhất trong đêm chung kết Hoa hậu hoàn vũ vừa qua.

Nhắc đến Bob Marley trước tiên phải lên một chuyến tàu du hành thời gian, quay trở lại tận thế kỷ 20, khi nền âm nhạc thế giới đang từng bước thành hình với những trào lưu mới. Khi đó, ông xuất hiện với dòng nhạc reggae của riêng mình, trở thành một trong những nhân tố quan trọng nhất trong giai đoạn âm nhạc này, và sức ảnh hưởng của ông vẫn còn lan tỏa đến những giai đoạn về sau.

Nếu như tên tuổi của Elvis Presley gắn liền với dòng Rock’n Roll, Curtis Mayfield là R&B, Alretha Franklin là soul, thì mỗi khi nhắc đến Bob Marley không thể không nhắc đến dòng nhạc reggae.

Điều đặc biệt ở chỗ, dẫu Elvis có lên “ngôi vua” với Rock’n Roll thì vẫn còn đó John Lennon, dẫu Alretha Franklin chinh phục soul cũng không thể khiến ta quên được Diana Ross. Nhưng riêng với reggae, thì Bob Marley là độc tôn, là huyền thoại duy nhất của dòng nhạc này.

Nạn phân biệt chủng tộc không ngăn cản niềm đam mê âm nhạc

Bob Marley sinh ngày 6/2/1945 tại Saint Ann, Jamaica với hai dòng máu da trắng và da đen, vì bố ông là người Anh chính gốc còn mẹ lại là dân bản địa Jamaica. Chính vì thế nên Bob Marley là nạn nhân của những kỳ thị chủng tộc tại quê hương.

Ông mồ côi cha từ năm lên 10, khi cha ông qua đời vì bệnh tim. Đến năm 12, Bob cùng mẹ rời quê hương đến vùng Trenchtown sinh sống. Khi còn ở trong trường tại Saint Ann, Bob đã được học về nhạc.

Đến khi rời sang Trenchtown, ông cùng một vài người bạn ở đây thành lập một nhóm nhạc nhỏ, nhưng không chơi bất kỳ nhạc cụ nào mà chỉ tập trung vào hát, theo hướng của một nhóm hợp xướng.

Sau đó, Bob Marley được bạn dạy cho cách chơi guitar và bắt đầu sáng tác những bài hát mà sau này làm nên tên tuổi cho mình.

Đến năm 1962, khi Bob Marley tròn 17 tuổi, ông thu âm ca khúc đầu tiên của mình mang tên “Judge Not”, dưới sự giám sát của nhà sản xuất và ông bầu có tiếng khi đó là Leslie Kong. Ca khúc được phối trên nền nhạc điệu ska của Jamaica, cho thấy chất giọng khỏe khắn và nội lực của Bob Marley.

Tuy “Judge Not” không thành công trên thị trường như mong đợi, nhưng Bob cũng không nản lòng mà tiếp tục ghi âm các ca khúc khác như “One Cup of Coffee”, “Do You Still Love Me?” và “Terror”.

Một năm sau đó, vì mâu thuẫn về tiền bạc với Leslie nên Bob quyết định không tiếp tục hợp tác, mà cùng những người bạn cũ thành lập nhóm nhạc riêng mang tên The Teenagers.

Sau vài lần thay đổi, nhóm quyết định lấy tên chính thức là The Wailers – cái tên luôn đi kèm theo Bob Marley trong những sản phẩm sau này của ông.

Alexis Weissenberg và cuộc đời như một cuốn phim

Menback.com - Alexis Weissenberg là một trong những nghệ sĩ quan trọng nhất của nền âm nhạc thế kỷ 20,...

Âm nhạc “thảm họa” của Jamaica chinh phục toàn nước Mỹ

Phong cách của The Wailers chú trọng vào những giai điệu Ska quê hương, cũng như kết hợp với điệu doo-wop, soul và R&B – những thể loại nhạc Mỹ thường được xem là nền tảng cho dòng Reggae.

Năm 1966, sau ba năm thành lập nhóm, Bob Marley tách khỏi The Wailers và đến Newark, Delaware, Mỹ – nơi mà mẹ ông đã sang trước vài năm để định cư.

Tìm được việc làm tại một nhà máy, Bob Marley mở nhạc của mình ở đây trong suốt gần một năm, đến mức tờ Time Magazine chê bai rằng đây là thứ âm nhạc tồi tệ của đất nước Jamaica. Tuy nhiên, một băng nhạc của Bob ở giai đoạn này đã bán được với giá 26,290 đô la, xem như là chút thành công bước đầu.

Trở về Jamaica, Bob lại tìm cách tập hợp The Wailers, và bắt đầu hành trình chinh phục nước Mỹ. Năm 1973 là một dấu mốc đáng nhớ trong sự nghiệp của Bob Marley khi ông may mắn giành được hợp đồng thu âm với hãng Island Records và cho ra mắt album “Catch a fire”.

Các album sau đó là “Burnin” và “Natty Dream” đều thành công rực rỡ. Ca khúc “No, Woman, No Cry” trong album cùng tên trở thành ca khúc kinh điển của mọi thời đại.

Với phong cách giản dị, phóng khoáng, Bob Marley trở thành biểu tưởng của những người da màu. Đặc biệt, hình ảnh Bob Marley với mái tóc dài tết lọn và lá cần sa đã trở thành một trào lưu được yêu thích, mà sau này bất tử trong lòng người hâm mộ.

Bob Marley – Cái kết buồn cho cuộc đời một huyền thoại

Bob Marley qua đời ở tuổi 36, sau một loạt album và chiến tích trên nước Mỹ, thị trường âm nhạc lớn nhất thế giới. Ở đỉnh cao danh vọng, ông bất ngờ phát hiện mình bị ung thư. Căn bệnh di căn đến não, phổi và dạ dày, khiến ông không thể tiếp tục ca hát theo đam mê.

Tuy nhiên, bất chấp mọi lời khuyên phẫu thuật, Bob Marley quyết định từ chối tất cả và sống thanh thản theo lẽ tự nhiên. Chính vì vậy, sức khỏe của ông nhanh chóng giảm sút. Đến ngày 11/5/1981, Bob Marley qua đời tại một bệnh viện ở Miami, Mỹ.

Sau khi qua đời, album “Legend” phát hành năm 1984, gồm tuyển tập các bài hit của Bob Marley đã trở thành album nhạc reggae bán chạy nhất từ trước đến nay với 20 triệu bản trên toàn thế giới. Thậm chí đến ngày nay, nó vẫn luôn xuất hiện trong danh sách đặc biệt của các trang như Amazon, iTunes,…

Hơn 30 năm sau khi mất, cái tên Bob Marley vẫn giữ nguyên vị trí vốn có của nó trên nền âm nhạc quốc tế. Có thể nhiều người chưa từng biết đến reggae, chưa từng nghe qua reggae, nhưng chắc chắn phải nghe qua cái tên Bob Marley, biểu tượng vĩ đại nhất của reggae.

Những kiệt tác của Bob Marley đã trở thành di sản vô giá của nhân loại, đã và đang truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ sau này.

Theo Sơn Phước (Depplus/MASK).