Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát, là biểu tượng của doanh nhân Việt Nam với hành trình từ hai bàn tay trắng đến “vua thép” Đông Nam Á. Sinh năm 1961 tại Hải Dương, ông biến Hòa Phát thành tập đoàn thép số một Việt Nam, chiếm 38% thị phần thép xây dựng năm 2024, với doanh thu hơn 4 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm. Từ buôn đồ cũ Nga đến đầu tư siêu dự án Dung Quất 2, ông Long không chỉ thay đổi ngành thép mà còn góp phần định hình công nghiệp Việt.
Hành trình của Trần Đình Long là câu chuyện về tầm nhìn, kiên định, và khả năng vượt khó trong môi trường kinh doanh khắc nghiệt. Dù đối mặt với khủng hoảng giá thép hay áp lực quốc tế, ông luôn giữ vững chiến lược “ăn chắc mặc bền”. Bài viết này khám phá sự nghiệp của ông, rút ra bài học để thế hệ trẻ học cách xây dựng sự nghiệp bền vững và đóng góp cho đất nước.
Khởi nghiệp từ vùng quê nghèo
Trần Đình Long sinh ngày 22/2/1961 tại Thanh Miện, Hải Dương, trong một gia đình nông thôn giản dị. Mẹ ông, bà Đỗ Thị Giới, là chỗ dựa tinh thần, dù gia đình không dư dả. Tốt nghiệp cử nhân kinh tế Đại học Kinh tế Quốc dân năm 1986, ông bắt đầu sự nghiệp với khát vọng làm giàu. Năm 1992, ông cùng bạn thân Trần Tuấn Dương thành lập Công ty TNHH Thiết bị Phụ tùng Hòa Phát, buôn bán máy móc cũ nhập từ Nga. Giai đoạn đầu, ông đối mặt với thiếu vốn, thủ tục phức tạp, thậm chí phải mượn nhà làm trụ sở.
Năm 1994, ông nhạy bén chuyển sang kinh doanh nội thất nhập khẩu từ Đài Loan, Malaysia. Đến 1996, nhận thấy tiềm năng ngành thép, ông đầu tư sản xuất ống thép, đặt nền móng cho Hòa Phát. Tinh thần khởi nghiệp từ con số không của ông Long truyền cảm hứng cho giới trẻ: cơ hội luôn tồn tại, nếu dám nắm bắt và kiên trì.
Xây dựng đế chế thép Hòa Phát
Từ một công ty nhỏ, Hòa Phát dưới sự dẫn dắt của Trần Đình Long trở thành tập đoàn thép hàng đầu Việt Nam. Năm 2007, ông xây khu liên hợp gang thép tại Hải Dương, đưa Hòa Phát vượt qua Pomina, Tisco, chiếm 19% thị phần thép xây dựng năm 2014. Dự án Dung Quất (2017) và Dung Quất 2 (dự kiến 2025) giúp Hòa Phát sản xuất 8 triệu tấn thép thô mỗi năm, đứng đầu Đông Nam Á. Năm 2021, Hòa Phát lọt top 15 công ty thép vốn hóa lớn nhất thế giới, đạt 11 tỷ USD.
Hòa Phát không chỉ sản xuất thép xây dựng mà còn mở rộng sang thép cuộn cán nóng (HRC), phục vụ ô tô, đóng tàu. Ông Long cam kết cung cấp 6 triệu tấn thép cho đường sắt cao tốc Bắc – Nam với giá cạnh tranh. Tầm nhìn chiến lược và đầu tư dài hạn của ông là bài học: thành công đến từ việc chọn đúng ngành và không ngừng mở rộng quy mô.
Vượt khủng hoảng bằng bản lĩnh
Ngành thép biến động mạnh, nhưng ông Long luôn giữ Hòa Phát ổn định. Năm 2022, giá thép giảm, than cốc tăng gấp đôi, khiến Hòa Phát lỗ gần 3.800 tỷ đồng trong hai quý cuối. Ông đóng cửa lò cao, giảm tồn kho từ 57,6 nghìn tỷ xuống 34,5 nghìn tỷ đồng, giúp tập đoàn phục hồi. Năm 2024, Hòa Phát đạt lãi 12.287 tỷ đồng, tăng 77% so với 2023, nhờ giá thép hồi phục và Dung Quất 2 khởi động. Ông Long nhấn mạnh: “Nếu thị trường sụp đổ, Hòa Phát sẽ là người chết cuối cùng.”
Ông cũng đối mặt áp lực quốc tế, như thuế chống bán phá giá từ Mỹ (2023) và EU. Tuy nhiên, Hòa Phát được EU xác nhận không bán phá giá HRC, giữ vững uy tín. Bản lĩnh “nghĩ lâu, làm nhanh” của ông Long dạy giới trẻ: quản lý rủi ro và kiên định chiến lược là chìa khóa vượt qua khủng hoảng.
Đóng góp cho kinh tế và xã hội
Trần Đình Long đưa Hòa Phát trở thành trụ cột công nghiệp Việt Nam. Năm 2024, tập đoàn nộp ngân sách 13.400 tỷ đồng, cao nhất từ khi niêm yết. Hòa Phát chiếm 38% thị phần thép xây dựng, 29% ống thép, giảm phụ thuộc nhập khẩu. Dự án Dung Quất 2, đầu tư 3 tỷ USD, dự kiến tăng doanh thu thêm 80.000-100.000 tỷ đồng từ 2025, đưa Hòa Phát vào top 30 công ty thép thế giới. Ông Long cũng đầu tư bất động sản công nghiệp và nhà ở xã hội, với 5.000 tỷ đồng xây 9.000 căn nhà tại Hưng Yên.
Dù kín tiếng, ông Long tham gia từ thiện, hỗ trợ xóa nhà tạm, dột nát năm 2025. Hòa Phát tạo việc làm cho 14.000 lao động, đóng góp vào tăng trưởng GDP. Những đóng góp này cho thấy: doanh nhân thành công không chỉ làm giàu mà còn nâng tầm kinh tế quốc gia.
Bài học cho thế hệ trẻ
Hành trình của Trần Đình Long mang đến nhiều bài học thực tiễn. Đầu tiên, kiên định với chiến lược dài hạn là yếu tố cốt lõi. Ông không chạy theo phong trào bất động sản mà tập trung vào thép, dù ngành này nhiều biến động. Thứ hai, quản lý tài chính thông minh giúp Hòa Phát vượt khó. Việc giữ tiền mặt lớn, dù bị chê “dùng tiền kém”, là chiến lược sống còn khi thị trường suy thoái. Giới trẻ cần học cách cân bằng rủi ro và cơ hội, tránh đầu tư bốc đồng.
Thứ ba, ông Long nhấn mạnh đạo đức kinh doanh. Ông ghét tham nhũng, đòi hỏi nhân viên “chung thủy” với công ty, xây dựng văn hóa minh bạch. Cuối cùng, câu nói “Tóm lại, cứ làm điều mình thích” của ông khuyến khích Gen Z theo đuổi đam mê, nhưng phải dựa trên tính toán cẩn trọng. Những bài học này giúp thế hệ trẻ xây dựng sự nghiệp bền vững, đóng góp cho xã hội.
Trần Đình Long – “vua thép” Việt Nam – là minh chứng cho sức mạnh của ý chí và tầm nhìn. Từ vùng quê Hải Dương, ông xây dựng Hòa Phát thành tập đoàn thép số một Đông Nam Á, góp phần định hình công nghiệp Việt. Hành trình của ông dạy giới trẻ về kiên định, quản lý rủi ro, và trách nhiệm xã hội. Trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu 10 tỷ phú USD năm 2030, câu chuyện của ông Long là nguồn cảm hứng để Gen Z dám mơ lớn, làm điều mình thích, và nâng tầm đất nước trên trường quốc tế.
Menback.com
Cảm hứng từ Nhân vật là series kể chuyện về những người Việt nổi tiếng, từ doanh nhân đến nghệ sĩ, mang đến bài học sâu sắc, nguồn cảm hứng mạnh mẽ, và khát vọng vươn xa cho thế hệ trẻ Việt Nam.
Nguồn tham khảo: Bài viết “Hòa Phát của tỷ phú Trần Đình Long sắp qua thời khó” trên Vietnamnet ngày 23/2/2023, “Tỷ phú Trần Đình Long” trên CafeF ngày 16/10/2024, “Trần Đình Long – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát” trên Forbesvietnam.com.vn ngày 23/2/2018, “Doanh nhân Trần Đình Long – Tin tức mới nhất” trên VnExpress ngày 11/11/2022, “Sau cú sốc năm 2022, Hòa Phát của vua thép Trần Đình Long bứt phá” trên Vietnamnet ngày 14/10/2024, “Tiểu sử doanh nhân Trần Đình Long – Chủ tịch tập đoàn Hòa Phát” trên Azfin.vn ngày 3/6/2023, và “Doanh nhân Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát: Nghĩ lâu, nhưng làm rất nhanh” trên Baodautu.vn ngày 17/2/2021.
