Phạm Nhật Vượng, tỷ phú USD đầu tiên của Việt Nam, là biểu tượng của trí tuệ, bản lĩnh, và khát vọng đưa thương hiệu Việt ra toàn cầu. Từ một sinh viên nghèo tại Hà Nội, ông xây dựng Vingroup thành tập đoàn đa ngành lớn nhất Việt Nam, sở hữu các thương hiệu như VinFast, Vinhomes, VinMec, và Vinschool. Theo Forbes, tài sản của ông đạt 7,3 tỷ USD vào năm 2023, đứng đầu danh sách tỷ phú Việt Nam, chủ yếu từ cổ phần trong Vingroup. Thành công của ông không chỉ là câu chuyện cá nhân, mà còn là niềm tự hào, với VinFast niêm yết trên sàn Nasdaq, đánh dấu vị thế Việt Nam trong ngành công nghiệp thế giới.
Hành trình kinh doanh của ông Vượng là minh chứng cho tinh thần dám nghĩ lớn, vượt qua khó khăn để tạo ra giá trị bền vững. Tuy nhiên, những thách thức tài chính của Vingroup đặt ra bài học sâu sắc về quản lý rủi ro và minh bạch. Từ khởi nghiệp ở Ukraine đến di sản tại Việt Nam, ông truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về khát vọng, trách nhiệm, và tình yêu quê hương. Bài viết này khám phá từng giai đoạn trong cuộc đời ông, rút ra bài học thực tiễn để thế hệ trẻ Việt Nam học hỏi và hành động.
Hành trình vượt khó từ Hà Nội đến Ukraine
Phạm Nhật Vượng sinh năm 1968 tại Hà Nội, trong một gia đình công chức bình thường. Lớn lên trong hoàn cảnh thiếu thốn, ông sớm rèn luyện ý chí tự lập. Trí tuệ vượt trội giúp ông giành học bổng du học ngành địa chất tại Đại học Mỏ – Địa chất Moscow vào những năm 1980, thời điểm Liên Xô còn là điểm đến mơ ước của nhiều sinh viên Việt Nam. Tuy nhiên, thay vì theo con đường học thuật, ông chọn khởi nghiệp tại Ukraine, một quyết định táo bạo giữa lằn ranh bất ổn kinh tế hậu Xô Viết.
Năm 1993, với khoản vay 10,000 USD từ bạn bè, ông thành lập Technocom, bắt đầu sản xuất mì ăn liền Mivina. Sản phẩm giá rẻ, tiện lợi nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường Ukraine, đáp ứng nhu cầu thực phẩm của người dân trong giai đoạn khó khăn. Đến năm 2000, Mivina trở thành thương hiệu mì ăn liền hàng đầu, giúp Technocom đạt doanh thu hàng trăm triệu USD. Năm 2010, ông bán Technocom cho Nestlé với giá 150 triệu USD, tích lũy nguồn vốn lớn. Tinh thần dám mạo hiểm và nhạy bén kinh doanh của vị doanh nhân này là bài học đầu tiên: cơ hội thường nằm ở những nơi ít người dám bước tới.
Trở về Việt Nam: Đặt nền móng cho Vingroup
Quyết định trở về Việt Nam năm 2001 là bước ngoặt quan trọng. Khi đó, ông Vượng nhìn thấy tiềm năng của thị trường bất động sản trong nước, dù ngành này còn non trẻ. Với số vốn từ Technocom, ông đầu tư vào dự án Vincom Bà Triệu, khu phức hợp thương mại đầu tiên tại Hà Nội. Dự án thành công rực rỡ, đặt nền móng cho Vingroup, được thành lập năm 2002. Từ đây, ông mở rộng sang bất động sản nhà ở với thương hiệu Vinhomes, mang đến các khu đô thị hiện đại như Vinhomes Riverside và Vinhomes Central Park.
Vingroup nhanh chóng trở thành tập đoàn đa ngành, từ bất động sản đến y tế, giáo dục, và công nghệ. Landmark 81, tòa nhà cao nhất Việt Nam, là biểu tượng cho tầm nhìn của ông: biến Việt Nam thành một trung tâm đô thị sánh ngang các nước phát triển. Theo Vietnamnet, năm 2022, Vingroup đóng góp hơn 1,5% GDP quốc gia, tạo ra hàng chục nghìn việc làm. Sự kiên trì và tư duy chiến lược của ông Vượng khuyến khích thế hệ trẻ đặt mục tiêu lớn, hành động với tầm nhìn dài hạn.
VinFast: Khát vọng chinh phục ngành công nghiệp toàn cầu
Đỉnh cao trong sự nghiệp của Phạm Nhật Vượng là VinFast, thương hiệu ô tô đầu tiên của Việt Nam, ra mắt năm 2017. Trong bối cảnh ngành công nghiệp ô tô thế giới cạnh tranh khốc liệt, ông đặt mục tiêu táo bạo: sản xuất xe hơi mang thương hiệu Việt, đạt chuẩn quốc tế. Chỉ trong 21 tháng, VinFast hoàn thành nhà máy tại Hải Phòng với công suất 250,000 xe/năm, một kỳ tích hiếm có. Ông hợp tác với các tên tuổi lớn như Pininfarina (Ý) để thiết kế xe, Siemens (Đức) cung cấp công nghệ, và BMW cấp phép động cơ.
Thách thức lớn nhất là định kiến rằng Việt Nam không thể sản xuất ô tô chất lượng cao. VinFast vượt qua bằng cách ra mắt các mẫu xe điện VF e34 và VF 8, nhận được phản hồi tích cực tại triển lãm ô tô Paris 2018. Theo CafeF, năm 2023, VinFast niêm yết trên sàn Nasdaq, xuất khẩu xe điện sang Mỹ và châu Âu, đánh dấu cột mốc lịch sử cho công nghiệp Việt Nam. Ông Vượng chia sẻ: “Tôi muốn thế giới biết đến Việt Nam qua những sản phẩm đẳng cấp.” VinFast không chỉ là thành tựu kinh doanh, mà còn là biểu tượng khát vọng dân tộc, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ dám cạnh tranh toàn cầu.
Bài học từ thách thức và quản lý rủi ro
Hành trình của Phạm Nhật Vượng là minh chứng cho trí tuệ và bản lĩnh, nhưng không thiếu thách thức. Giai đoạn 2018-2021, VinFast báo lỗ hơn 3 tỷ USD do chi phí nghiên cứu, phát triển, và xây dựng nhà máy, theo Tuổi Trẻ. Một số ý kiến từ CafeF và Forbes Việt Nam lo ngại về mức nợ của Vingroup, ước tính hơn 400,000 tỷ đồng vào năm 2022, cho rằng mở rộng nhanh sang bất động sản, y tế, và ô tô có thể gây rủi ro tài chính. Những ý kiến này phản ánh thực tế: tham vọng lớn đòi hỏi cân bằng với nguồn lực.
Ông Vượng điều chỉnh chiến lược, tập trung vào xe điện và niêm yết VinFast trên Nasdaq để huy động vốn quốc tế. Khả năng thích nghi và tư duy linh hoạt của ông là bài học quan trọng. Ông nhấn mạnh quản trị minh bạch và tuân thủ pháp luật, là kim chỉ nam cho doanh nhân trẻ. Thế hệ trẻ cần học cách lập kế hoạch tài chính bền vững, tránh mở rộng quá nhanh. Hành trình của ông dạy rằng thất bại tạm thời không phải là kết thúc, mà là cơ hội để học hỏi và vươn lên.
Di sản và đóng góp cho xã hội
Tầm ảnh hưởng của Phạm Nhật Vượng vượt xa lĩnh vực kinh doanh. Vingroup thay đổi diện mạo đô thị Việt Nam với các dự án như Landmark 81, Vinhomes Ocean Park, và Vinhomes Grand Park. VinMec mang đến dịch vụ y tế chuẩn quốc tế, phục vụ hàng triệu người mỗi năm. Vinschool đào tạo thế hệ trẻ với chương trình giáo dục tiên tiến, kết hợp bản sắc Việt Nam. Theo VOV, Vingroup tạo ra hơn 70,000 việc làm trực tiếp và hàng trăm nghìn việc làm gián tiếp, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế.
Quỹ Thiện Tâm của ông chi hơn 10,000 tỷ đồng cho từ thiện, từ học bổng cho học sinh nghèo đến cứu trợ thiên tai. Năm 2020, ông hỗ trợ hàng trăm tỷ đồng cho các chương trình chống dịch COVID-19, theo Vietnamnet. Di sản của ông không chỉ là những con số, mà còn là tinh thần dám nghĩ lớn, cống hiến cho cộng đồng. Ông truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ Việt Nam: mỗi người đều có thể tạo ra thay đổi tích cực cho đất nước.
Vượt lên định kiến và khơi dậy niềm tự hào
Một trong những bài học sâu sắc từ Phạm Nhật Vượng là khả năng vượt qua định kiến. Khi VinFast ra mắt, nhiều người hoài nghi liệu Việt Nam có thể cạnh tranh với các gã khổng lồ như Tesla hay Toyota. Ông Vượng đáp lại bằng hành động: xây dựng đội ngũ kỹ sư tài năng, hợp tác với đối tác quốc tế, và đưa VinFast lên sàn Nasdaq. Theo CafeF, năm 2024, VinFast giao hơn 50,000 xe điện trên toàn cầu, chứng minh tiềm năng của thương hiệu Việt.
Tinh thần này khuyến khích thế hệ trẻ không sợ bị đánh giá thấp. Việt Nam có thể nhỏ về quy mô, nhưng không giới hạn về khát vọng. Ông Vượng là minh chứng sống động rằng với trí tuệ và ý chí, người Việt có thể chinh phục những đỉnh cao mới, khơi dậy niềm tự hào dân tộc.
Phạm Nhật Vượng là hiện thân của khát vọng đưa Việt Nam vươn tầm thế giới. Hành trình từ một sinh viên nghèo đến tỷ phú USD đầu tiên của Việt Nam là câu chuyện về trí tuệ, bản lĩnh, và tình yêu quê hương. VinFast, Landmark 81, và những đóng góp xã hội của ông là di sản trường tồn, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ dám mơ lớn. Thách thức tài chính của Vingroup dạy chúng ta về quản lý rủi ro và minh bạch. Hãy lấy cảm hứng từ ông, dùng trí tuệ và trách nhiệm để xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, sánh vai cường quốc.
Menback.com
Cảm hứng từ Nhân vật là series kể chuyện về những người Việt nổi tiếng, từ doanh nhân đến nghệ sĩ, vận động viên, mang đến bài học sâu sắc, nguồn cảm hứng mạnh mẽ, và khát vọng vươn xa cho thế hệ trẻ Việt Nam.
Nguồn tham khảo: Bài viết “Vietnam’s Richest 2023” của Forbes (31/12/2023), “VinFast niêm yết trên Nasdaq: Cột mốc lịch sử” trên CafeF (15/8/2023), “Vingroup: Thách thức tài chính từ tham vọng lớn” trên Tuổi Trẻ (20/6/2021), “Vingroup và đóng góp cho cộng đồng” trên VOV (10/5/2022), “VinFast giao 50,000 xe điện năm 2024” trên CafeF (10/1/2025), và “Quỹ Thiện Tâm hỗ trợ chống dịch” trên Vietnamnet (15/9/2020).
