Mấy ngày cuối năm, khi mà cái nhà đang xây và công việc đang ở một giai đoạn khủng hoảng toàn diện về khối lượng, tôi tự ép mình đọc hết White Tiger của Aravind Adiga. Tôi xem White Tiger trên Netflix, và tất nhiên nhận ra nguyên tác của bộ phim này – dù nó không phải phim xuất sắc – chắc chắn là một tác phẩm văn học lớn. Tôi đi tìm sách đọc.
“Khoảnh khắc bạn nhận ra đâu là cái đẹp trên thế giới này, bạn thôi không còn là một nô lệ”.
– Aravind Adiga –
Tôi thức trắng 2 đêm để đọc hết. Và Adiga đã viết ra một câu, mà có lẽ tóm tắt được phần lớn quan niệm sống của tôi – tóm tắt được cả cái hành vi tự ép mình phải đọc sách đấy. Tôi sợ mình thành một nô lệ.
Tôi mang một thái độ cực đoan với cái đẹp (chỉ là, bạn biết đấy, tôi không thương yêu bạn đến mức phải lập ngôn hàng ngày trên facebook mong bạn hiểu tôi là người thế nào). Và sau thái độ ấy, là một sự thương hại vô tận với những người không nhận thức được đâu là cái đẹp.
Mỗi khi có ai đó thanh minh về cái xấu bằng giọng thuần chủng Việt Nam, kiểu “Miễn người ta thấy đẹp là được” hoặc “Miễn người ta thấy thoải mái là được”, tôi lại mỉm cười. Không sao, tôi sẽ giữ sự thương hại cho riêng mình.
Ví dụ như này: Nhà lô và sedan cỡ B.
Có những người tôi khinh bỉ. Họ bon chen, hằn học và tìm mọi cách kiếm những món lợi lặt vặt, kiểu người mà bạn đã gặp ở đâu đó, cuối đời sẽ có một cái nhà lô và một cái Sedan cỡ B kèm rất ít người yêu mến ấy.
Nhưng có một ngày, tôi nhìn thấy nhà họ. Cái nhà mà hẳn họ đã rất hung hãn trên đường đời và chà đạp nhiều người khác để vun đắp. Trên tường có một bức tranh level Nguyễn Thái Học bán theo mét, bốn trăm nghìn một mét kiểu đấy, với vài cái đèn mắt trâu màu trắng chiếu vào. Một cái rèm vải bóng có họa tiết vàng nâu lấp lánh nữa.
Tôi không ghét họ nữa.
Cái nhà tạm bợ chỉ khiến tôi giật mình nhận ra họ đã sống mà không biết mình sống vì điều gì.
Tôi switch mode sang thương hại.
Tôi thương họ như thương những công nhân KCN bán hết thanh xuân trong phòng trọ để xây cái nhà ở quê. Họ xây những cái nhà có phào chỉ, cột ionic kẻ rãnh và con dơi ngậm xâu tiền.
Chúng chỉ là ảnh chiếu của tập quán và sự sợ hãi lạc loài.
Nô lệ.
Và như thế, tôi thường xuyên tự thương hại cả bản thân.
Tôi căm ghét mình vì không dành thời gian đọc sách, dành thời gian lướt facebook và reddit và cả tumblr nhiều quá.
Có những giai đoạn tôi kiếm rất tốt, và dù đã cố bảo vệ dấu tích của cái đẹp trong từng sản phẩm, tôi vẫn thấy thương hại mình luôn.
Ngày dọn nhà, tôi bóc các thùng sách của mình ra. Sao có một dúm thế này, cả nhà chưa được ba trăm quyển. Và sao còn nhiều quyển đã tự hứa rồi mà chưa đọc xong thế.
Ông ei thật ra ông đã sống để làm cái gì đấy? Nhà lô và sedan cỡ B à?
Nô lệ.
Người ta có thể trở thành nô lệ theo rất nhiều cách. Ngay cả khi bạn lên facebook và viết ba vạn chín nghìn cái status tuyên truyền cho chủ nghĩa tự do – bạn cũng có thể đang là nô lệ của những tương tác.
Tôi cảm thấy may mắn vì đã đủ cực đoan để rời bỏ các tương tác. Tôi rất thoải mái khi tin rằng mình là một người ngu dốt.
Tôi không quan tâm quá nhiều đến chân lý và hàm lượng triết thuyết.
Và tôi hiểu là xã hội nuôi mình vì mình còn đang cố tìm kiếm cái đẹp trong câu từ và trong tâm tưởng, chứ không phải vì mình thông minh sắc sảo hiểu biết nhiều.
Lập luận với ý tứ con card. Hãy nghĩ sâu hơn về cái đẹp đi.
Tự do là gì? Làm thế nào để trở thành người tự do?
Chẳng cần nhìn đâu xa, các bạn cũng có thể tự thấy là tự do là điều lớn nhất mà...
Read more
Đừng làm nô lệ của bất kỳ cái gì.
Tôi đã tưởng mình cực đoan như thế. Vậy mà cách này hay cách kia, tôi vẫn trông nhang nhác một nô lệ trong rất nhiều ngày tháng. Buồn bã, và tự khinh bỉ chính mình.
Adiga đã viết ra một câu, mà có lẽ lý giải được phần lớn hệ thống hành động của tôi, những quyết định. Nếu bạn gặp tôi và định hỏi tại sao tôi đã làm việc này hay việc kia, câu trả lời có thể sẽ chỉ là vì tôi yêu cái đẹp.
Năm mới, tôi tự hứa rằng mình sẽ phải vui, và yêu thương bản thân hơn. Và tôi chúc cả nhà tìm thấy cái đẹp trên thế giới này.
Theo: Đinh Đức Hoàng
