Trong cuộc sống hàng ngày, khi muốn đạt được một điều gì đó, có bao giờ bạn nghĩ rằng mình cần phải nỗ lực, phải cố gắng để vươn tới điều đó không? Ví dụ khi bị căng thẳng, bạn phải cố gắng tìm cách giải quyết vấn đề. Khi ngồi thiền, bạn phải cố gắng thư giãn để được yên tĩnh. Khi muốn có sự chú ý của ai đó, bạn phải cố gắng thể hiện và trang điểm cho bản thân?
Hay là ngược lại, bạn cho rằng mình cứ thảnh thơi, chẳng cần phải nỗ lực quá nhiều thì mọi điều tốt đẹp sẽ tự nó xảy đến? Có bao giờ bạn cảm thấy nó không, một sự dễ dàng, trôi chảy và hoàn hảo của cuộc sống?
Bạn không thể ép tâm trí trở nên tĩnh lặng
Hôm nay mình xin kể với các bạn một câu chuyện mà mình mới trải qua để bạn thấy rõ hơn nhé.
Chẳng là mấy năm trước mình có mắc một chứng đau đầu, nó kéo dài vài ba năm trời và ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống thường ngày của mình. Khi đau đầu thì mọi chuyện sẽ khó khăn hơn để làm và mình thường cần phải nghỉ ngơi rất nhiều. Trong suốt quãng thời gian phải chịu đựng ấy, mình đã đi khám bệnh, chụp chiếu các nơi, uống đủ các loại thuốc này kia. Mình đã nỗ lực rất nhiều, ngày ngày chiến đấu với cơn đau đó, rồi cố gắng để làm việc duy trì chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nhưng mọi chuyện không có gì thay đổi, cơn đau vẫn đeo bám dai dẳng và cuộc sống tiến triển rất chậm chạp.
Nhưng rồi đến một ngày, mình thôi không quẫy đạp nữa mà tập chấp nhận và sống với cơn đau như một phần của chính mình, như thể nó một cái tay, cái chân của mình vậy. Mình tập thích nghi với nó dần dần như kiểu sống chung với lũ ấy. Thì tự nhiên sau một thời gian, vào một ngày bất chợt, người bạn của mình mua được mấy loại thuốc thảo mộc để về để anh ấy dùng thử thì mình khám phá ra rằng một trong số đó có tác dụng tích cực đối với cơn đau đầu của mình.
Thực sự, mình vừa thấy ngạc nhiên mà vừa rất buồn cười về câu chuyện mà cuộc sống đang bày ra trước mắt. Rõ ràng là lời giải xuất hiện khi mình không còn nỗ lực để đạt được sự dễ chịu nữa. Nó tự đến theo một cách nào đó mà mình không thể tưởng tượng được. Thậm chí chính mình cũng chẳng phải là người chủ động tìm mua thuốc, nó đã tự tìm đến với mình. Đúng như những gì đại thi hào Rumi đã nói “What you seek is seeking you.”
Từ câu chuyện này mình bỗng quan sát những khoảnh khắc trôi qua thường ngày, xem liệu mình có đang gồng lên để đạt được một điều gì đó như ý muốn không. Nếu có, mình sẽ tập buông nó đi. Dần dần, sự thảnh thơi bên trong giúp mình nhận ra được rằng gắng gồng không phải là con đường dẫn đến thành công.
Vậy hãy thử nhớ lại lúc bạn ngồi thiền mà xem, bạn đã nỗ lực để có được sự tĩnh lặng đến thế nào? Bạn cố đè những suy nghĩ xuống, cố gắng xua nó đi, hay cố gắng phân bua với nó? Nếu có thì quả thực đôi vai bạn phải gánh gồng quá nhiều việc. Và khi phải ôm đồm quá nhiều thì làm sao bạn có thể thảnh thơi được? Không có thảnh thơi thì làm sao có tĩnh lặng và bình an đây?
“Of course you can’t force your mind to be silent. That would be like trying to smooth ripples in water with a flat iron. Water become cool and clear only when left alone.” . — Alan Watts
(Tạm dịch: Tất nhiên là bạn không thể ép tâm trí trở nên tĩnh lặng. Chuyện này như thể cố gắng làm phẳng mặt nước bằng một cái bàn là. Nước sẽ trở nên phẳng lặng chỉ khi nó được để yên.)
Hay như khi bạn muốn viết một bài viết hay, bạn cố gắng nghĩ ra điều này điều kia, cố gắng lắp ráp chúng lại như ý bạn muốn. Và kết cục là bạn viết ra những đoạn văn rời rạc, không còn cảm xúc và rất cứng nhắc. Nhưng khi bạn không cố gắng gì nữa, cứ để tự nhiên cho trái tim mình tuôn chảy, để cho dòng cảm hứng bên trong dẫn đường thì những câu từ cứ thế tuôn ra một cách tự nhiên. Những ý tưởng đổ xuống nhiều hơn trong khi bạn viết. Bạn chẳng hề nỗ lực gì để viết một bài viết hay, mà là một bài viết hay tự tìm tới ngòi bút của bạn.
Hãy thả lỏng và tĩnh lặng để kết nối
Những người nghệ sĩ hay những nhà khoa học vĩ đại thường không nhận rằng những ý tưởng sáng tạo ấy đến từ họ. Nó đến từ một cội nguồn Thiêng Liêng nào đó mà khi họ ở trong trạng thái hoàn toàn thả lỏng hoặc tĩnh lặng thì họ dễ dàng kết nối được với nó. Như thiên tài vật lý Nikola Tesla đã từng nói:
“Món quà của sức mạnh tinh thần đến từ Trời, Thực Thể Thiêng Liêng, và nếu chúng ta tập trung tâm trí vào chân lý đó, chúng ta trở nên đồng nhịp với năng lực vĩ đại này.”
Bạn hay mình cũng vậy thôi, tất cả chúng ta đều là những nghệ sĩ và những nhà khoa học thiên tài. Bên trong mỗi chúng ta đều đang ẩn giấu phần thiên tài ấy. Khi chúng ta hoàn toàn buông đi sự gắng gồng, buông đi những lớp mặt nạ cố gắng trở thành người này người kia, chúng ta sẽ chạm đến sự thanh thản bên trong chính mình, nơi mọi điều đẹp đẽ được sinh ra.
Bạn có nhớ những lần khi tắm dưới vòi sen bạn nảy ra những ý tưởng sáng tạo như thế nào không? Hay đơn giản là tự nhiên lúc đó bạn hát rất hay. Còn khi ngồi vào bàn làm việc thì mọi thứ như thể tắc tị, hay đứng lên sân khấu và cố gắng hát một bài nào đó hài lòng mọi người, bạn thở không ra hơi. Hay khi bạn cố gắng thu hút sự chú ý của ai đó, bạn làm việc này việc kia, tô vẽ cho chính mình trở nên hấp dẫn. Nhưng tất cả chỉ khẳng định sự thiếu tự tin về chính mình. Điều này khiến cho mọi người càng tránh xa bạn. Còn khi bạn cứ vui vẻ là chính mình, tự tạo ra không gian thoải mái chơi đùa với bản thân, thì tự nhiên người khác lại tìm tới chung vui với bạn.
Cá nhân mình mỗi khi thấy mệt nhọc gì thì mình hay tự hỏi bản thân rằng mình đang cố làm gì vậy? Không cần cố có được không?
Hồi mới đầu sẽ có một phản ứng rất sợ hãi là nếu mình không cố gắng nữa thì ai sẽ làm điều đó bây giờ? Chuyện này thật buồn cười khi nghĩ lại. Vì lúc đó khi mình cứ tiếp tục tiến tới thì có một tiếng nói vang lên rằng: “Cứ buông đi rồi sẽ biết ai là người làm.”
Và lúc đó mình buông thật, mình chẳng gồng lên nữa, chẳng cố gắng để lao tới hay níu giữ điều gì nữa. Thì tự nhiên có một lực nào đó tràn vào cơ thể mình, lực đó nâng đỡ mình và khiến mình có nhiều sức mạnh và cảm hứng hơn. Chính lực đó là người làm và nó làm mọi thứ thật dễ dàng biết nhường nào.
Bạn cứ thử mà xem. Không phải tất cả mọi việc cần đến sự nỗ lực của bạn thì mới có được thành công. Nhiều khi, thành công xuất hiện là do bạn đã buông đi sự gắng gồng bên trong chính mình.
Để kết thúc bài viết này, mình xin kể nốt một câu chuyện này. Đó là vào một buổi sáng nọ ngồi ở bàn ăn, mình nhìn thấy nải chuối còn sót lại mấy quả và tự nhiên nảy ra ý tưởng rằng sẽ làm một video hướng dẫn ăn chuối một cách lịch sự. Và thế là mình lắp điện thoại vào giá đựng và quay. Tất cả mọi thứ diễn ra không hề có sự chuẩn bị trước nào cả. Mình cứ nói lần lượt cái gì xuất hiện trong đầu lúc đó. Thậm chí mình cũng chẳng biết trước video sẽ diễn biến ra làm sao và có kết thúc như thế nào. Mọi thứ cứ tự nó tuôn ra. Để rồi đến khi kết thúc, mình mới thấy rằng bản thân vừa có một trải nghiệm hoàn hảo với một câu chuyện ăn chuối. Video đó khiến mọi người cười lăn lóc và có người còn share nó cho bạn bè xem nữa. Ngay đến bản thân mình khi xem lại cũng thấy nó rất hài hước, kiểu hài hước mà mình không hề cố gắng để tạo ra. Như thể, đó là cái hài của cuộc sống đã tràn tới với mình vào giây phút đó.
Vậy nên, tại sao bạn phải nỗ lực quá nhiều? Hãy cứ thư giãn, rồi cuộc sống sẽ mở lối cho bạn.
“Không có con đường dẫn đến hạnh phúc. Hạnh phúc chính là con đường.” – Thích Nhất Hạnh
