Influencer Marketing là một xu hướng truyền thông được các tổ chức, doanh nghiệp khai thác rất nhiều trong thời gian vừa qua. Cùng với sự phát triển của công nghệ, internet, mạng xã hội, Influencer Marketing ngày càng vươn lên trở thành một giải pháp truyền thông hiệu quả bên cạnh các kênh marketing truyền thống.
Việc nở rộ của Influencer Marketing cũng kéo theo nhiều thuật ngữ, khái niệm chuyên môn mới như Influencer, KOL, Celebs,… mà cho đến nay vẫn gây ra nhiều tranh cãi trên mạng xã hội, ngay cả trong hội nhóm của những người làm chuyên môn. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng tham khảo những chia sẻ của anh Vũ Trung Hiệp – CEO công ty truyền thông LinkStar và là phó chủ tịch CLB Marketing và Truyền thông Việt Nam để làm rõ các khái niệm Influencer Marketing, KOL, Celebs là gì và phân biệt các thuật ngữ này như thế nào nhé.
Khi tìm kiếm khái niệm KOL và sự phân biệt giữa KOL vs Influencer thì thấy bài này ở Wikipedia. Đây là một bài tổng hợp từ nhiều bài viết bằng tiếng Anh nhưng tôi xem phần Tham khảo thì không thấy một tên tuổi học giả hay cơ sở nghiên cứu, đào tào nào nổi tiếng, uy tín cả (ít nhất là theo hiểu biết hạn hẹp của tôi). Tức là vẫn chưa có tổ chức uy tín nào đứng ra công bố định nghĩa chính thức (hoặc là tôi không biết). Vì thế, những bài như trên Wikipedia này và nhiều trang tin về marketing, quảng cáo, cả báo điện tử (với nội dung na ná nhau) nó như là dạng định nghĩa và phân biệt “dân gian” vậy. Không phải chính thống, chuẩn mực học thuật nhân loại.
Đó là lý do tôi viết bài này để mong những ai quan tâm tới chủ đề này cùng tôi thảo luận thêm hòng tìm ra được một cách hiểu thống nhất. Như thế sẽ thuận lợi hơn trong công việc quản trị marketing và truyền thông thực tế của chúng ta.
Cá nhân tôi sẽ định nghĩa và phân biệt về các khái niệm, thuật ngữ này như sau:
1. Influencer Marketing là gì?
Trước tiên, chúng ta cần hiểu rõ và phân biệt 2 khái niệm Influencer và Influencer marketing là gì.
1.1. Influencer có nghĩa là người ảnh hưởng. Cái tên nói lên tất cả rồi. Không cần định nghĩa thêm nữa.
1.2. Influencer Marketing là một hình thức truyền thông sử dụng (những) người có tầm ảnh hưởng (bất kể ở môi trường nào, phạm vi tác động đến đâu, dùng kênh nào…) để truyền đi thông điệp của một chủ thể truyền thông (cá nhân hoặc tổ chức). Bằng sức ảnh hưởng của mình, influencer sẽ giúp thông điệp có khả năng tác động hiệu quả đối với những nhóm công chúng mục tiêu xác định, qua đó giúp chủ thể truyền thông đạt được mục đích.
2. Phân loại Influencer
Theo định nghĩa bên trên, Influencer là bao gồm tất cả những người có ảnh hưởng, được phân loại theo các tiêu chí sau:
2.1. Theo loại giá trị/sức mạnh tạo ra ảnh hưởng (hay theo ngành nghề):
- Chuyên gia (tri thức, khoa học);
- Chính khách (quyền lực/ khả năng tập hợp quần chúng);
- Phóng viên, nhà báo & blogger, vlogger (thông tin);
- Nhà hoạt động xã hội (tiếng nói dân sự);
- Doanh nhân (kinh tế, tài chính);
- Nghệ sĩ (cảm xúc);
- Nhà tu hành/ truyền giáo (tôn giáo, linh);
- …
2.2. Theo mức độ nổi tiếng (đo bằng lượng fan, follower, cụ thể hơn là đo bằng mức độ nhận biết):
- Mega Influencer;
- Macro Influence;
- Mid-Tier;
- Micro-Influencer;
- Nano Influencer;
2.3. Theo địa lý:
- Global Influencer;
- Local Influencer;
2.4. Theo môi trường tác động:
- Offline Influencer;
- Online Influencer;
Tôi tạm thời chia như vậy, mọi người có thể đóng góp thêm.
Xem thêm: Phân biệt Sale và Marketing để xây dựng quy trình bán hàng online hiệu quả
3. Celebs, KOL là gì?
Tiếp theo chúng ta đến với các khái niệm Celebs và KOL:
3.1. Celebs là gì:
Celebs là viết tắt của từ Celebrity có nghĩa là người nổi tiếng.
Tôi cho rằng Celebs là Mega Influencer vì họ luôn có lượng fan khủng.
Celebs thì ko chỉ là nghệ sĩ mà có thể là bất kỳ nghề nghiệp gì, miễn họ có lượng fan và follow đủ lớn, được nhận biết dễ dàng ở bất cứ đâu – tương tự như TOM trong brand awareness (độ lớn fan bao nhiêu thì chưa có chuẩn quy định chính thức, cần phải bàn tiếp).
3.2. KOL (Key Opinion Leader) là gì?
KOL là viết tắt của cụm từ Key Opinion Leader có nghĩa là người dẫn dắt quan điểm/dư luận.
KOL là người có chuyên môn, uy tín cao trong một lĩnh vực nào đó. Họ có thể có lượng fan hùng hậu, đông đảo hoặc không. Nhưng khi họ đưa ra tiếng nói thì đó là tiếng nói tin cậy, có khả năng định hướng, dẫn dắt quan điểm của công chúng.
Ví dụ: Giáo sư X, vì ko dùng MXH, ko xuất hiện trên show TV nên ko nhiều fan, ko có follow nhưng bằng cách nào đó trong giới khoa học hoặc cả trong xã hội người dân biết được tài năng, cái tâm của GS X thì khi ông nói gì, viết gì họ cũng sẽ tin theo.
Vậy KOL đương nhiên là một Influencer. Họ là Mega, Macro hay Micro-Influencer thì tuỳ thuộc vào lượng fan, follower.
3.3. Phân biệt KOL & Celebs:
KOL cũng có thể là Celebs nếu họ đạt một lượng fan, follower đủ lớn và được biết đến một cách phổ biến như đã nói ở trên. Ngược lại thì không.
Celebs cũng có thể là KOL nếu họ có đủ sự uy tín trong nghề nghiệp/ công việc mình làm hoặc vấn đề họ quan tâm theo đuổi. Nhưng Celebs sẽ không phải là KOL nếu đời tư nhiều bê bối, thiếu uy tín trong ngành cũng như xã hội.
3.4. Phân biệt KOL & Chuyên gia:
Chuyên gia chính là KOL trong từng lĩnh vực chuyên môn, từng ngành nghề.
4. Những người nổi tiếng trên MXH – Họ là ai?
Những người nổi tiếng trên mạng xã hội sẽ có 2 dạng:
- Là Celebs, KOL sinh hoạt trên môi trường mạng;
- Là những người không phải Celebs, KOL nhưng có khả năng viết, làm video, show ảnh cực tốt, khác biệt, nhả content đều đặn nên có lượng like, follow khủng. Thì đến một lúc có thể gọi họ là Online Celebs. Và khi tiếng nói của họ trở nên uy tín, dẫn dắt, điều hướng được một lượng công chúng tin theo, làm theo, thì họ cũng trở thành KOL.
5. Tổng kết
Influencer Marketing không phải bây giờ mới có. Từ xa xưa người ta đã biết cách sử dụng, khai thác giá trị, sức mạnh của Influencer rồi. Đơn cử như là việc đi tán gái. “Muốn yêu cô chị phải chiều thằng em” (để nó nói tốt cho) là câu thành ngữ kinh điển lột tả hết bản chất của chiến thuật này.
Hay từ lâu rồi trong kinh doanh người ta đã biết thuê ca sĩ, diễn viên, chính khách… chụp hình quảng cáo, làm đại diện quảng cáo, sử dụng sản phẩm trong phim, tham dự event… Đó là advertising, là product placement nhưng cũng chính là Influencer Marketing.
Influencer Marketing không chỉ là công cụ, là kênh, mà còn là một phương thức tác động đến người tiêu dùng. Hiểu như thế thì ta còn có thể tự tìm thêm được những kiểu Influencer theo cách phân loại của riêng mình, để phục vụ cho các mục tiêu marketing và truyền thông của DN mình.
Nhưng, để Influencer thực sự trở thành một kênh, thậm chí là hệ sinh thái kênh truyền thông bùng nổ như lúc này thì phải kể đến dấu mốc khi các MXH nối nhau ra đời, tiếp đó là các sàn TMĐT. Vì giờ đây, Influencer không chỉ còn là Celebs, KOL để chỉ làm công việc truyền thông nữa, họ cùng với đông đảo những Micro, Nano Influencer – là những người tiêu dùng thực sự – đã “tiến hoá” trở thành những KOC (Key Opinion Consumer), tham gia vào đội quân bán hàng đắc lực cho doanh nghiệp.
Influencer thời 4.0 đương nhiên là phải hoạt động trên môi trường số. Vì thế cách phân biệt KOL và Influencer dựa vào đặc điểm có hay không, nhiều hay ít trong việc tham gia hoạt động online đã lỗi thời và nó tạo nên sự rối rắm.
Một cách thực tế nhất, giờ đây khi đứng trước một kế hoạch Influencer Marketing, theo tôi, điều chúng ta cần quan tâm là phân tích, đánh giá xem nên chọn nhóm influencer nào, profile ra sao để phù hợp với định vị, tính cách thương hiệu, dùng họ chỉ để truyền thông hay kiêm cả bán hàng… Còn lại, nếu cần phải phân biệt thì sẽ phân biệt giữa Celebs và KOL, KOL đời thực (có hoạt động trên online) và KOL mạng (chỉ hoạt động online). Vì giữa những Influencer này có những sự khác biệt nhất định.
Tóm lại, theo quan điểm của tôi thì INFLUENCER là tập mẹ, là khái niệm bao trùm, tất cả các thể loại Celebs, KOL, TL (Though Leader), KOC, Mass Seeder,… vân vân, mây mây – sau này có đẻ thêm ra – đều là tập con của Influencer mà thôi.
Xem thêm:
- 10 sự thật về marketing sau đại dịch Covid-19
- Customer Insight không phải là sự thật ngầm hiểu?
- 3 cuốn sách marketing hay kinh điển mọi marketer cần phải đọc
–
MENBACK.COM