Những sự thật bị bóp méo trong Tam Quốc Diễn Nghĩa

Tam Quốc Diễn Nghĩa và sự thật về Tào Tháo, Lưu Bị, Quan Vũ, Gia Cát Lượng sau đây có thể khiến bạn bất ngờ.

Tam Quốc Diễn Nghĩa của La Quán Trung là một tác phẩm được rất nhiều người yêu thích. Thông qua bộ tiểu thuyết cũng như phim ảnh, sự ảnh hưởng của Tam Quốc Diễn Nghĩa lớn đến nỗi những nội dung trong đó được nhiều người coi như chính sử. Thậm chí những chi tiết về nhân vật, sự kiện trong tác phẩm này còn được sử dụng khi tranh luận về lịch sử.

Đừng nhầm lẫn bởi vì Tam Quốc Diễn Nghĩa chỉ là một tác phẩm văn học của La Quán Trung mà thôi. Bài viết này sẽ nói về những sự thật bị bóp méo, những nội dung được hư cấu trong Tam Quốc Diễn Nghĩa. Bao gồm các sự kiện và đặc điểm nhân vật.

Sự thật về Tào Tháo

La Quán Trung là một người ưu Lưu Bị và không dành thiện cảm cho phe Tào nên đã tô vẽ cho Lưu Bị mà bôi đen Tào Tháo.

Tào Tháo không giết cả nhà ân nhân Lã Bá Sa

Trong đó, chi tiết Tào Tháo giết nhầm cả nhà Lã Bá Sa, người có mối giao tình thân thiết với cha của Tào Tháo và cũng có ơn cưu mang trong lúc ông bị truy lã.

Chi tiết này đã bị La Quán Trung thay đổi không ít, cũng trở thành một lỗi oan ấm ức ngàn năm khó rửa đối với Tào Tháo.

Sự kiện hư cấu này cũng là nguồn gốc phát sinh câu nói nổi tiếng của Tào Tháo trong tiểu thuyết:

Ta thà phụ thiên hạ chứ không để thiên hạ phụ ta.

Tào Tháo không ám sát Đổng Trác

Ở trong tiểu thuyết Tam Quốc Diễn Nghĩa, Tào Tháo là người đã ám sát Đổng Trác không thành, mới nghĩ ra kế Thất Tinh Đao rồi bỏ trốn. Sự thật là Đổng Trác ngoài đớn vốn có ý muốn lôi kéo Tào Tháo nhưng Tào Tháo không chịu nghe theo nên sau đó đã bỏ trốn khỏi thành Lạc Dương.

Sự thật về thất bại của Tào Tháo trong trận Xích Bích

Ở trận Xích Bích nổi tiếng trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, Tào Tháo có 83 vạn quân, sau đó thất bại bởi kế hỏa công của liên minh Tôn – Lưu. Hình ảnh Tào Tháo ở phần này xuất hiện một cách hồ đồ, có phần ngốc nghếch.

Trên thực tế, sử liệu không ghi nhận con số chính xác, nhưng các sử gia nhận định, sự thật trong trận Xích Bích, Tào Tháo chỉ có khoảng 22 vạn quân mà thôi.

Tuy La Quán Trung không đứng về phe Tào Tháo nhưng chính điều đó đôi khi lại tạo ra hình ảnh một nhân vật thú vị hơn nhiều với người đọc, cũng như những người xem Tam Quốc Diễn Nghĩa.

Tào Tháo rất con người, có xấu có tốt chứ không phải một mặt, một kiểu mang tính ước lệ như các nhân vật khác trong tiểu thuyết này.

Nhắc đến Tào Tháo, chúng ta cần nói ngay đến Lưu Bị.

Sự thật về Lưu Bị

Trong tiểu thuyết Tam Quốc Diễn Nghĩa, La Quán Trung mô tả Lưu Bị là người nhân nghĩa nhưng nhu nhược, không có tài cán gì đặc biệt. Nhiều người sẽ thắc mắc rằng, trong thời loạn như vậy, một nhân vật như vậy, chẳng có tài cán gì tại sao lại tập hợp được một lực lượng lớn mạnh hùng cứ một phương.

Nhưng Lưu Bị của chính sử lại là một nhân vật hoàn toàn khác, thậm chí có thể nói ông sở hữu những phẩm chất xuất sắc của bậc Đế Vương.

Trên thực tế, ghi chép của Tam Quốc Chí cho thấy rằng, Lưu Bị là một vị tướng cầm quân có tài, ứng phó linh hoạt, nhất là khả năng nhìn thấu nội tâm, thu phục nhân tài và khiến họ một lòng trung thành với mình. Ngay cả Tào Tháo cũng đánh giá Lưu Bị rất cao, coi ông là đối thủ số một phân tranh thiên hạ.

Không giống như Tào Tháo và Tôn Quyền có xuất thân từ tầng lớp quý tộc và có những cơ sở nền tảng nhất định như tài sản, uy danh để làm vốn trên con đường phát triển sự nghiệp. Lưu Bị tuy danh nghĩa là dòng dõi nhà Hán họ hàng cũng rất xa, xuất thân bần hàn, thủa nhỏ đã phải đan giày cỏ để kiếm sống.

Vì thế quá trình phát triển thế lực của Lưu Bị trong thời loạn vất vả, gian truân hơn rất nhiều. Tuy vậy, Lưu Bị vẫn kiên định không nản lòng, có chí khí lớn, để rồi từ tay trắng làm lên cơ nghiệp.

Vì La Quán Trung có chủ ý hư cấu, đôi khi là dìm hàng Lưu Bị nên nhiều sách lược xuất sắc, những chiến tích quân sự của Lưu Bị thường được gắn cho nhân vật khác. Và nhân vật khác ở đây thường là Gia Cát Lượng.

Cũng bởi do ảnh hưởng của bộ tiểu thuyết Tam Quốc Diễn Nghĩa, hiện nay nhiều người cho rằng thành quả của Lưu Bị hoàn toàn nhờ vào công của tướng sĩ dưới quyền chứ ông ta không có thực tài.

Tuy nhiên, theo những gì được ghi chép lại thì điều đó hoàn toàn không phải sự thật. Lưu Bị không những nhiều lần tự cầm quân ra trận mà còn thắng nhiều trận lẫy lừng.

Chính bởi việc đề cao Gia Cát Lượng và thần thánh quá mức Quan Vũ nên La Quán Trung cũng nhiều lần phủ nhận cái tầm của Lưu Bị và gán thành tích của ông cho hai nhân vật kể trên.

Việc Lưu Bị một mình một thuyền tới gặp Chu Du trước trận Xích Bích để gắn kết liên minh Tôn – Lưu năm 208 cũng được La Quán Trung chế thành thành tích của Quan Vũ, đơn đao phó hội gặp Lỗ Túc năm 215.

Ngay cả kế hỏa thiêu gò Bác Vọng để đánh lui quân Tào vốn do một tay Lưu Bị thực hiện trước khi Gia Cát Lượng về dưới trướng của mình cũng được tác giả gán cho đó là kế của Khổng Minh.

Hay thất bại của Lưu Bị ở trận Di Lăng do nóng vội báo thù cho Quan Vũ mà mắc nhiều sai lầm dẫn tới dính phải kế hỏa công của Lục Tốn, dưới ngòi bút của La Quán Trung cũng bị phóng đại quá mức.

Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, La Quán Trung viết rằng: Lưu Bị dẫn tới 70 vạn đại quân để đánh Ngô, nhưng trên thực tế, Lưu Bị chỉ mang 4 vạn quân, tức còn ít hơn lực lượng của quân Ngô.

Sự thật về Gia Cát Lượng

Một vấn đề gây thắc mắc nữa, đó là Gia Cát Lượng có thực sự tài giỏi hay không?

Một số chi tiết hư cấu liên quan đến Gia Cát Lượng, đầu tiên là tích “thuyền cỏ mượn tên”. Ở trong trận Xích Bích nổi tiếng có tình tiết Gia Cát Lượng đi cùng Lỗ Túc và những chiếc thuyền cỏ trong sương mù khiến Tào Tháo không dám xuất quân mà chỉ dám bắn tên ra, thế là hàng chục vạn mũi tên cắm vào thuyền cỏ quay ngang. Gia Cát Lượng thu tên về nộp cho Chu Du. Sự thật thì việc dùng thuyền cỏ mượn tên là do chính phía Tôn Quyền thực hiện.

Hay việc “Trời đã sinh Du sao còn sinh Lượng”, Tam Quốc Diễn Nghĩa có kể chuyện Gia Cát Lượng ba lần chọc tức Chu Du tức mà phải than lên rằng: “Trời sinh Du sao còn sinh Lượng” rồi chết. Sự thật là Chu Du chết bệnh chứ không hề liên quan đến việc Gia Cát Lượng chọc tức.

Hay như việc cha con Gia Cát Chiêm tử trận, do đề cao Gia Cát Lượng nên La Quán Trung đã để cho con và cháu của ông ta là Gia Cát Chiêm và Gia Cát Thượng tử trận khi Đặng Ngải vào Tây Xuyên. Sự thật là Gia Cát Chiêm đã hàng Đặng Ngải.

Trong lần ra Kỳ Sơn đánh Ngụy, Gia Cát Lượng đã gặp lão thần Tào Ngụy là Vương Lãng trước trận, Vương Lãng khuyên Gia Cát Lượng đầu hàng khi bị Gia Cát Lượng dùng lời lẽ mắng lại vì việc bỏ nhà Hán theo họ Tào cướp ngôi là trái lẽ, Vương Lãng nghe xong uất quá ngã xuống đất mà chết.

Đây là một hình ảnh rất tiêu biểu ở trong Tam Quốc Diễn Nghĩa. Sự thật là hai người này không hề mặt đối mặt trên chiến trường, Gia Cát Lượng và Vương Lãng chỉ thư từ qua lại. Gia Cát Lượng thì nhận thư công khai trả lời, khẳng định lập trường là phò tá nhà Hán không giao động. Ngược lại còn tỏ ý tiếc cho lão thần Vương Lãng đã a dua theo những người ủng hộ họ Tào.

Sự việc dừng lại ở đó và Vương Lãng không chết vì bức thư trả lời của Gia Cát Lượng, hai người hoàn toàn chỉ có lời lẽ qua lại bằng thư từ mà thôi, không gặp nhau ngoài chiến trường.

Hay như trong Tam Quốc Diễn Nghĩa kể lại sự việc sau khi để mất Nhai Đình, Gia Cát Lượng ở Tây Thành bị Tư Mã Ý kéo đến toan vây đánh nhưng mà đã áp dụng không thành kế, cho mở toang cổng thành, ngồi ở trên thành gảy đàn khiến Tư Mã Ý nghi có phục binh nên là rút quân đi.

Trên thực tế thì sự kiện này phải gọi là khích tướng kế, Gia Cát Lượng đúng là đã có lần ngồi trước doanh trại của quân Tào để chơi cờ, xung quanh chỉ có mấy tiểu đồng phục vụ để khích quân Ngụy ra đánh nhưng quân Ngụy sợ phục binh nên không dám ra đánh chứ không phải Gia Cát Lượng ngồi trong thành gảy đàn để phùng thủ khi quân Ngụy tấn công.

Không thành kế thực sự đã tồn tại trong lịch sử của Trung Quốc nhưng tồn tại ở giai đoạn khác và không hề liên quan đến thời Tam Quốc.

Sự thật về Quan Vũ

Và một nhân vật khác cũng được La Quán Trung hư cấu rất nhiều, đó chính là Quan Vũ. Ngày nay, thương nhân Trung Quốc rất nhiều người vẫn thờ phụng Quan Vân Trường, coi ông như một biểu tượng cho sự anh hùng, và quan trọng nhất là chữ Tín.

Vậy Quan Vũ liệu có mạnh mẽ như trong tiểu thuyết hay không? Quan Vũ có giết Hoa Hùng hay không?

Trong truyện Tam Quốc Diễn Nghĩa kể rằng, Quan Vũ chém Hoa Hùng trong nháy mắt khi chén rượu mời của Tào Tháo trước khi ra trận vẫn còn nóng. Nhưng thực thế theo chính sử thì người giết Hoa Hùng là bộ tướng của Đổng Trác, đó chính là Tôn Kiên, người Khang Hiệp ở Giang Đông, lập ra nhà Đông Ngô sau này.

Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa cũng có tích, Quan Công chém Nhan Lương, diệt Văn Xú. Đúng là Quan Công chém Nhan Lương nhưng Văn Xú lại do một tướng của Tào Tháo giết, chứ hoàn toàn không phải do Quan Công giết.

Hay chi tiết qua 5 ải chém 6 tướng của Quan Vân Trường được người đời sau ca ngợi hết lời, song trong thực tế, Quan Vũ không hề qua 5 ải chém 6 tướng của Tào Tháo như La Quán Trung mô tả. Theo chính sử Trung Quốc, Quan Vũ sau khi rời bỏ Tào Tháo đi, trực tiếp từ Hứa Xương về Nhữ Nam tìm Lưu Bị và không hề có chuyện qua 5 ải chém 6 tướng.

Nhắc tới Quan Vũ, hậu thế sẽ luôn liên tưởng về một đấng anh hào mặt đỏ râu dài, tay cầm Thanh Long đao oai phong cưỡi ngựa. Tuy nhiên, việc Thanh Long đao có tồn tại thực sự hay không cho tới nay vẫn chưa được giải mã. Các nhà nghiên cứu của Trung Quốc cũng chỉ ra rằng, vũ khí mà quan vũ sử dụng rất có khả năng là một loại mâu, thương kết hợp với đoản đao để chém đầu đối thủ.

Sự kiện “Kết nghĩa vườn đào” có thật hay không?

Cũng có những hoài nghi về việc, Quan Vũ có cùng Trương Phi và Lưu Bị kết nghĩa vườn đào hay không.

Sự thật là trong quá trình tập hợp lực lượng thì Lưu Bị cũng có gặp Quan Vũ và Trương Phi. Khi đó Lưu Bị cùng Quan Vũ và Trương Phi đã chiêu binh mãi mã, thống lĩnh tam quân khởi binh làm chủ một phương.

Sau này những anh hùng hậu thế vẫn thường ngưỡng mộ và noi theo nghĩa khí “kết nghĩa vườn đào” của 3 vị anh hùng Tam Quốc. Nhưng tới nay, Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi có thực sự kết nghĩa hay không vẫn là một ẩn số lịch sử gây nhiều tranh cãi.

Theo Tam Quốc Chí thì tình cảm giữa 3 người chỉ đơn thuần là thân như anh em chứ không có đề cập tới chuyện kết nghĩa. Trương Phi cũng vì Quan Vũ nhiều tuổi nên kính nể như anh và Lưu Bị không phải là người cao tuổi nhất.

Tổng kết

Theo thống kê thì có tới trên dưới 100 chi tiết được hư cấu trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, tiểu thuyết của La Quán Trung và cùng với đó cũng có rất nhiều nhân vật được tạo ra bởi tác giả. Nó mang tới những sự sinh động cho bộ tiểu thuyết này nhưng cũng gây ra không ít sự tranh cãi.

Bạn còn biết tới những sự thật nào đã bị bóp méo trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, hãy chia sẻ bài viết lên trang cá nhân và nói với mọi người những hiểu biết cũng như cảm nhận của bản thân mình nhé.

---

Khám phá:

• 3 phẩm chất lãnh đạo giúp Lưu Bang có được thiên hạ
• Phòng Huyền Linh – vị tể tướng ‘sợ vợ’ nhất lịch sử Trung Hoa
• Musashi Miyamoto, huyền thoại Samurai bất khả chiến bại của Nhật Bản
• Nguyễn An – Người Việt tạo nên Tử Cấm Thành Bắc Kinh
• Sài Gòn và Singapore trước năm 1975 thực sự thế nào?